Samenvatting

Doel Het doel van deze afstudeeropdracht was het aantonen van de evidence van voedingsinterventie door de diëtist rondom de behandeling van patiënten met HHT. Daarnaast werden de richtlijnen voor voedingsinterventie, opgesteld door de Nederlandse Werkgroep Hoofd-Hals Tumoren (NWHHT), vergeleken met andere behandelingsrichtlijnen en recente wetenschappelijke literatuur. Achtergrond De bijwerkingen die patiënten met HHT kunnen ervaren rondom de behandeling zijn ingrijpend. Deze kunnen zorgen voor een belemmering van de eet- en drinkfuncties. Hierdoor is het behouden van een goede voedingstoestand een uitdaging, langdurige begeleiding door een diëtist is meestal nodig. In tijden van economische crisis zou er bezuinigd kunnen worden op de formatie diëtetiek. Dit zou de voedingsbegeleiding door de diëtist van de patiënten met HHT niet ten goede komen. Kennis over evidence voor voedingsinterventie bij HHT kan bijdragen aan het behoud van optimale zorg door de diëtist. De huidige Nederlandse multidisciplinaire, evidence based behandelingsrichtlijnen bij patiënten met HHT dateren van een aantal jaar geleden (2004 en 2010). De belangrijkste onderwerpen in deze richtlijnen zijn: voedingsinterventie door de diëtist, voedingsbehoefte tijdens RT en ChRT, chirurgie, gastrostomie en immunonutritie. In deze afstudeeropdracht werd onderzocht of de richtlijnen wat betreft deze onderwerpen nog evidence based zijn. Materialen en methoden Door middel van literatuuronderzoek is bovenstaand probleem onderzocht. Voor het verkrijgen van de literatuur werd gebruikt gemaakt van de elektronische databases PubMed, EMBASE, Cochrane Library en Science Direct. Er werd voornamelijk gebruik gemaakt van Randomized Controlled Trials (RCT’s) en (systematische) reviews. De zoekstrategie leverde 177 hits waarvan uiteindelijk 21 artikelen werden gebruikt. De overige 66 artikelen zijn middels de sneeuwbalmethode gevonden. Resultaten Het literatuuronderzoek toont aan dat specialistische begeleiding door de diëtist effectiever is dan standaard voedingsinterventie door een verpleegkundige: voedingstoestand en lichaamsgewicht zijn stabieler op zowel korte als langere termijn. Diëtistische begeleiding heeft een positief effect op de overlevingskans en vermindert de kans op complicaties en locoregionale recidieven. Tevens blijkt dat de aanbevelingen van de NWHHT summier zijn en veelal gebaseerd op verouderde literatuur. De richtlijnen kunnen op alle speerpunten geactualiseerd worden. Discussie De resultaten geven een totaal beeld van de meest recente en betrouwbare literatuur die op dit moment beschikbaar is. Een beperking van deze literatuurstudie is dat een aantal onderzoeken gebruik maakte van een kleine (heterogene) onderzoeksgroep en een controlegroep niet altijd werd geïncludeerd. Daarnaast is in deze literatuurstudie geen onderscheid gemaakt tussen verschillende vormen van HHT. Conclusie Het belang van de diëtist voor, tijdens en na de behandeling van patiënten met HHT is zeer groot. Begeleiding van hoofd-hals patiënten vraagt een individuele aanpak, er bestaat geen “one size fits all” voedingsinterventie. Het doen van een aanbeveling voor een uniforme, up-to-date, evidence based dieetbehandelingsrichtlijn is daarom op dit moment niet mogelijk. Deze literatuurstudie levert de NWHHT wel aanvullende en/of vervangende informatie op om het hoofdstuk ‘Voeding en Dieettherapie’ te kunnen actualiseren.