Samenvatting

Achtergrond In Nederland is sprake van een toenemende vergrijzende populatie, wat aandacht vraagt voor enkele gezondheidsaspecten. Ziekte gerelateerde ondervoeding is hier één van. In een verpleeghuis is namelijk 20-25% van de ouderen ondervoed. Ondervoeding brengt een aantal gevolgen met zich mee, voor zowel de gezondheid van de ouderen als de kosten voor de staat en haar zorginstellingen. Het is daarom van belang dat voldoende aandacht wordt besteed aan de preventie en de behandeling van ondervoeding. Om ondervoeding te behandelen kan gebruik worden gemaakt van dieetvoeding, maar ook van energie- en eiwitrijke alternatieven hiervoor. Doel Het doel van deze pilotstudie was om het effect van smakelijke en goedkopere alternatieven voor dieetvoeding op het gewicht, de spierkracht en de eetlust van de deelnemers (65+) te onderzoeken. Hierbij is gestreefd om de kosten van de voedingsuitgave omlaag te brengen. Methode Om achtergrondinformatie te verkrijgen, is literatuuronderzoek uitgevoerd. Daarnaast is ook een pilotstudie uitgevoerd naar het effect van smakelijke en goedkopere alternatieven voor dieetvoeding op het gewicht, de spierkracht en de eetlust van de deelnemers. De deelnemers van de pilotstudie waren 65 jaar of ouder en hadden (risico op) ondervoeding. De deelnemers hebben vijf weken een dieet gevolgd met energie-en eiwitrijke alternatieven voor dieetvoeding. Tijdens de pilotstudie zijn er drie meetmomenten geweest (week 0, week 2,5, week 5), waarbij het gewicht, de spierkracht en de eetlust zijn bepaald. Het gewicht is gemeten met behulp van een weeginstrument, de spierkracht met behulp van een handgripdynamometer en de eetlust is gescoord met behulp van een schaal van 0-10. Resultaten Aan de pilotstudie hebben totaal 11 deelnemers deelgenomen, waarvan vijf mannen en zes vrouwen. Er is geen significant verschil gevonden in het gewicht (p=0,604), de spierkracht (links p=0,105, rechts p= 0,429) en de eetlust (p=0,612) van de deelnemers na de vijf weken durende pilotstudie. Wel is gemiddeld, over de gehele onderzoeksgroep, een lichte stijging te zien in het gewicht (+0,3 kg, ±1,6) en de spierkracht (links +5,8 kg, ±6,2 en rechts +2,6 kg, ±6,6) van de deelnemers na vijf weken. Bij de eetlust is gemiddeld, over de gehele onderzoeksgroep, een lichte daling te zien (-0,3, ±2,0). Conclusie Bij de deelnemers van de pilotstudie is na het volgen van het vijf weken durende dieet, met alternatieven voor dieetvoeding, een lichte stijging te zien in zowel het gewicht als de spierkracht. Een lichte daling, na deze vijf weken, is te zien bij de eetlust van de deelnemers. De kosten van de gevonden alternatieven voor dieetvoeding zijn gemiddeld lager (€1,04) dan de gemiddelde kosten voor zowel drinkvoeding (€2,50) als modules/dieettoetjes (€1,59).