Samenvatting

Zorggerelateerde infecties zijn een van de grootste gevaren voor een baby op de afdeling Neonatologie en vormen een groot probleem voor de patiëntveiligheid en de gezondheidszorg. Recente studies wijzen uit dat 20 tot 30% van de zorggerelateerde infecties voorkomen kan worden door het toepassen van handhygiëne. Het is daarom belangrijk om onderzoek te doen naar de handhygiëne compliance op een afdeling, om deze mogelijk verder te verbeteren en zo de kans op een zorggerelateerde infectie door onjuiste handhygiëne te voorkomen.
Het doel van dit zorgverbetervoorstel is het inzichtelijk maken van de huidige kwaliteit van handhygiëne op de afdeling Neonatologie. Hiervoor zijn directe observaties verricht op de afdeling, is een vragenlijst afgenomen onder de verpleegkundigen, is een observatielijst ingevuld met de vraag of alle middelen om juist handhygiëne toe te passen voorhanden waren en is het technisch uitvoeren van handdesinfectie door middel van een UV-lichtbak en observaties getest.
De gemiddelde handhygiëne compliance is 45,5%. Opvallend is dat het moment van handhygiëne `voor een aseptische handeling’ zeer slecht scoort met een compliance van 25,6%.
De verpleegkundigen dachten dat de gemiddelde handhygiëne compliance veel hoger lag, namelijk 85,7%. Niet alle middelen zijn op de afdeling aanwezig. Er zijn geen reminders en instructiematerialen aanwezig en daarnaast is opgevallen dat niet bij ieder point of care mogelijkheid was tot handdesinfectie. Het resultaat van de technische observatie van handhygiëne is dat slechts één verpleegkundige de techniek volledig goed wist toe te passen. Vooral vingertoppen, vingers en polsen zijn velen vergeten te desinfecteren. De belangrijkste factoren om handhygiëne wel uit te voeren zijn voor de eigen gezondheid, voor de gezondheid van de patiënt en door de open aanspreekcultuur binnen het team. De belemmerende factoren zijn niet voldoende kennis, tijdgebrek bij een crisissituatie, de hiërarchie die er heerst tussen verpleegkundigen en andere disciplines en dat de mogelijkheid tot handhygiëne, vooral tot handdesinfectie, niet altijd binnen handbereik is.
Om de patiëntveiligheid op de afdeling verder te verhogen, is het belangrijk dat alle middelen voor handen zijn om handhygiëne toe te kunnen passen, dat de kennis van de verpleegkundigen verhoogd wordt en dat er reminders en instructies op de afdeling aanwezig zijn. Ook dient iedere discipline op de afdeling volgens hetzelfde protocol te werken, om zo elkaar aan te kunnen spreken bij onjuist handelen. Om per discipline de handhygiëne compliance en specifieke determinanten in kaart te brengen, is meer onderzoek nodig.