Samenvatting

In dit praktijkonderzoek wordt gekeken naar het onderwerp grof taalgebruik, wat wordt er onder verstaan, wat voor soort probleem is het en hoe kun je grof taalgebruik ombuigen naar op een respectvolle manier met elkaar omgaan. Er wordt ook kort ingegaan op het verschil tussen grof taalgebruik en straattaal.

Grof taalgebruik is volgens de literatuur een gedragsprobleem. Iets wordt gekenmerkt als een gedragsprobleem als het "probleem" te verhelpen is bij jongeren. Het is geen stoornis waar men mee moet leren omgaan. De aanpak van jongeren met gedragsproblemen vraagt vanwege het tekort aan eigen structurerend, probleemoplossend vermogen altijd een algemene basisaanpak van "structuur bieden". Het verlenen van structuur is het middel om zaken overzichtelijk te maken. Dit houdt in dat de docent grenzen stelt aan gedrag bijvoorbeeld met betrekking tot de basisregels en taalgebruik. (Bruininks 1997). Belangrijk hierbij zijn hulp bij contactbevorderende activiteiten, sociale vaardigheden aanleren in een veilige en accepterende leef- en leersituatie. De jongere moet vanuit gedragstraining aangepast gedrag aanleren. (van Lieshout, 2002)

Een 37-tal leerlingen uit de onderbouw van de Frater van Gemertschool en het Management Team hebben een vragenlijst ingevuld over hun visie op grof taalgebruik. Dit is gedaan om vast te stellen of de visie van de onderzoeker overeenkomt met die van de leerlingen en het Managment Team en om vast te kunnen stellen of grof taalgebruik als "probleem" ervaren wordt binnen de school. De uitkomst is dat grof taalgebruik veelvuldig voorkomt op de Frater van Gemertschool.

In dit praktijkonderzoek is aan de hand van twee gecombineerde methodes, Equip en Leefstijl een lessenreeks ontwikkeld waarin respectvol met elkaar omgaan de rode draad is. Als na- meting is ervoor gekozen om middels een tijdsteekformulier te gaan observeren of het gebruik van grof taalgebruik daadwerkelijk minder is geworden en of leerlingen nu op een meer respectvolle manier met elkaar omgaan. Het antwoord dat hierop gegeven kan worden is "ja."

Aan de hand van deze uitkomst worden er tenslotte conclusies getrokken en aanbevelingen gedaan hoe om te gaan met grof taalgebruik binnen de school.