Samenvatting

Afstudeerrapport over lichaamsbeweging in de psychiatrie met daarbij de koppeling gemaakt naar een gezonde leefstijl bij cliënten met een licht verstandelijke beperking en een psychische stoornis.

Een gezonde leefstijl met daarbij genoeg lichaamsbeweging is een actueel thema binnen onze samenleving. In de Geestelijke Gezondheidszorg [GGZ] in Nederland is er daarom een grote transformatie aan het plaatsvinden rondom het thema gezonde leefstijl. Zo wordt er veel nadruk gelegd op gezonde voeding, dag- en nachtritme en een goede dagstructuur. Echter is er in de GGZ, als het gaat om gezonde leefstijl nog beperkt aandacht voor het onderwerp bewegen. Dit terwijl er op het onderwerp bewegen heel wat kansen zijn te behalen als het gaat om de verbetering van de fysieke en psychische gezondheid van de cliënt. Voor cliënten in een be- / gesloten klinische omgeving is het extra lastig om voldoende te bewegen. Zij zijn vaak afhankelijk van het beweegaanbod wat wordt aangeboden door de instelling of organisatie. Door de sedentaire, passieve en ongezonde leefstijl van veel psychiatrische patiënten is het van belang dat zij voldoende bewegen waardoor de fysieke en psychische gezondheid kan worden verbeterd. Echter blijkt dit uit de praktijk en uit verschillende theorieën lastiger dan dat het is. Er wordt hierbij een beroep gedaan op professionals binnen deze gezondheidsorganisaties waarbij zij ervoor moeten zorgen dat een gezonde leefstijl wordt overgebracht op de cliënt. Wat naar voren komt is dat professionals in het werkveld vaak een andere denkwijze hebben over de uitstraling van een gezonde leefstijl en deze niet met elkaar corresponderen. Hierdoor lopen de meningen uiteen over hoe een gezonde leefstijl kan worden overgebracht op de cliënt. Veel professionals vinden het lastig om dit uit te stralen. Een van de redenen is dat zij niet genoeg handvatten krijgen aangeboden om dit op een goede manier te doen. Aangezien een gezonde leefstijl binnen de GGZ in Nederland een steeds belangrijker onderwerp wordt is het van belang om hier op een goede manier mee om te gaan. In dit onderzoeksrapport wordt er daarom binnen kliniek X, wat onderdeel uitmaakt van organisatie Y, onderzocht wat er kan worden verbeterd binnen het onderwerp ‘bewegen binnen de psychiatrie’. De hoofdvraag luidt dan ook als volgt:
‘Hoe kunnen professionals, mensen met een licht verstandelijke beperking en een psychische stoornis, voldoende motiveren om meer te bewegen waardoor de psychische en lichamelijke gezondheid verbeterd wordt?’
Om antwoord te krijgen op de hoofdvraag is binnen dit onderzoeksrapport gebruikt gemaakt van een kwantitatief onderzoek in combinatie met een kwalitatief onderzoek. Zo zijn er enquêtes afgenomen bij de cliënten van kliniek X en zijn er semigestructureerde interviews gehouden met respondenten vanuit kliniek X en organisatie Y. Door verschillende doelgroepen te enquêteren en te interviewen wordt er een accurater beeld geschetst van de huidige werkwijze. Uit de enquêtes en interviews zijn een aantal opvallende resultaten naar voren gekomen die aan het eind van het onderzoeksrapport in de conclusie staan beschreven. Op basis van hiervan zijn er aanbevelingen geschreven voor de kliniek X.