Samenvatting

Dit is het verslag van mijn onderzoek omtrent het onderwerp zelfregulatie en eigenaarschap stimuleren bij beginnende pubers. Voorafgaand aan dit onderzoek is het probleem geconstateerd dat leerlingen weinig kansen krijgen om vaardigheden als zelfregulatie en eigenaarschap te ontwikkelen, terwijl deze zaken wel meegenomen worden in het vormen van hun basisschooladvies. In het literatuuronderzoek is ingezoomd op de uitgangspunten van verschillende theorieën. Omtrent de autonomie van de leerling is de theorie van onder andere Deci & Ryan(1985) als uitgangspunt genomen. Om tot zelfontplooiing te komen is het van belang dat er aan de drie basisbehoeftes wordt voldaan. Autonomie is één van deze drie behoeftes. Voor de hersenontwikkeling met betrekking tot de prefrontale cortex is de theorie van onder andere Munneke (2011, 2015) van invloed geweest. De theorie van Crone (2012) is veelal gebruikt als het gaat om de sociale hersenontwikkeling. Beginnende pubers hebben de behoefte om mee te beslissen in hun eigen leven. Hierbij groeit de status van de peergroup. Het is belangrijk dat wij als opvoeders als model optreden en als coach. Zo krijgen ze de kans krijgen om ervaring op te doen in het zelf leren maken van keuzes. Het inzetten van het directe instructiemodel is goed onder de loep genomen. Hoe wij hier als school mee omgingen, bood geen ruimte om leerlingen ervaring te bieden in zelfregulatie en eigenaarschap. Het stimuleren tot het nemen van eigenaarschap en zelfregulatie, heb ik vorm gegeven door middel van een duidelijk stappenplan voor de leerling en een bijpassende gedragshandleiding voor de leerkracht. Het stappenplan werd ingezet om de leerlingen zichzelf te laten reguleren en op een gestructureerde manier keuzes te leren maken. De handleiding voor de leerkracht was van belang omdat de rol van de leerkracht, die nu voornamelijk manager was, in deze setting moest gaan veranderen. De leerkracht blijft eindverantwoordelijk maar legt tevens verantwoordelijkheid bij de leerling neer. Ik heb kindgesprekken gevoerd en enquêtes in laten vullen, zo konden de leerlingen hun behoeftes aangeven. Veel leerlingen geven aan dat zij zich zelfverzekerd genoeg voelen om met behulp van het stappenplan een keuze te maken. Dankzij de nieuwe inzichten die het onderzoek teweeg heeft gebracht zijn de leerkrachten positief gestemd over het implementeren van dit stappenplan na afloop van het onderzoek