Samenvatting

Coaching van leerkrachten is één van de taken van de Intern Begeleider (IB-er) in het basisonderwijs. Dit is terug te vinden in de verschillende bronnen zoals het Competentieprofiel Interne Begeleiding van de Stichting Delta in Arnhem en in de publicatie van de Landelijke Beroepsgroep voor Intern Begeleiders.

Er staat anno 2011 een belangrijke onderwijsvernieuwing op stapel: de Wet passend onderwijs. De uitvoering hiervan vindt plaats door middel van de 1 Zorgroute. De taak tot coachen van leerkrachten door de IB-er wordt door dit model nog belangrijker.

Er is echter weinig tot niets omschreven over doel, vorm en inhoud van de coaching. Ook is er geen duidelijk onderscheid gemaakt in de verantwoordelijkheden van de leidinggevende en de IB-er.

Door mijn ervaring als leerkracht op een basisschool, mijn werk als IB-er en de studie in het kader van de masteropleiding SEN raakte ik enthousiast over de oplossingsgerichte benadering van de coachende taak van de IB-er. Ik wilde er om die reden meer van weten: hoe werkt die vorm van coaching? Ook vroeg ik mij af of ik de kwaliteiten heb om door middel van die benadering een beginnende leerkracht te coachen en of mijn manier van coachen ook positief werkt voor de gecoachte leerkracht.

Deze gedachten, ervaringen en vragen leiden tot de volgende onderzoeksvraag voor mijn meesterstuk:



'Hoe werkt de methode oplossingsgericht coachen voor deze beginnende leerkracht en heb ik er als IB-er voldoende vaardigheden voor in huis?'

Om antwoorden op deze vraag te vinden heb ik de volgende deelvragen geformuleerd en daarbij de antwoorden gezocht:



A. Wat is oplossingsgericht coachen en hoe wordt het toegepast?

B. Wat is de opbrengst van de oplossingsgerichte gesprekken en coaching in de praktijk van deze beginnende leerkracht?

C. Zie ik de oplossingsgerichte coachingsvaardigheden terug in mijn gesprekken?

D. Hoe ervaart de betreffende leerkracht de coaching door mij?



Op basis van het verrichte literatuuronderzoek en de door mijzelf uitgevoerde onderzoeksmethoden kom ik tot de volgende antwoorden en conclusies:



- oplossingsgericht coachen wordt op heel erg veel gebieden succesvol toegepast en het onderwijs is er één van. Kenmerkend voor deze benadering is: de oplossing van de gecoachte staat centraal en wat goed werkt wordt uitgebreid. Het achterliggende "probleem" bij de gecoachte hoeft niet bekend te zijn. Deze vorm van coaching kan heel erg kort duren.

- de leerkracht voelt zich zelfbewuster, competenter en weet dat hij zelf de oplossingen in zich heeft voor de problemen die hij ervaart. Het besef van wat nog niet goed gaat is ook versterkt door de oplossingsgerichte gesprekken met de coach.

- de gespreksvaardigheden die ik wilde zien in de door mij met hem gevoerde gesprekken zijn zichtbaar aanwezig; de gecoachte leerkracht bevestigt dit.

- de leerkracht heeft de coaching als zeer positief ervaren

- uit bovenstaande trek ik - voorzichtig - de conclusie dat oplossingsgericht coachen in het basisonderwijs goed kan werken en dat ik de vaardigheden bezit om een goede oplossingsgerichte coach te worden.



Het onderzoek en mijn eigen proces daarin leiden tot de volgende aanbevelingen.:

- op bestuursniveau nader onderzoek doen en uiteindelijk vastleggen wat er verwacht wordt van de IB-er bij het uitvoeren van haar taak als coach van de leerkracht.

- doel en rollen bij coaching door IB-er zullen hierin moeten worden vastgelegd.

- ook de verhouding tussen de verantwoordelijkheden van de leidinggevende versus de IB-er en de relatie tussen hen beiden en de gecoachte leerkracht moeten hierin expliciet worden gemaakt. Dit zorgt voor "veiligheid" en een veilige werkomgeving voor alle betrokkenen. Maar het belangrijkste is toch wel goede persoonlijke verhoudingen en onderling vertrouwen!