Samenvatting

Als achtergrond informatie spelen de ervaringen van mijn SPD en van mezelf een belangrijke rol; stageschool Charlemagnecollege locatie Brandenberg. Het blijkt dat vmbo-leerlingen weinig tot geen kennis van de politiek en bestuur in Nederland hebben. Desondanks, dat ze (basis) kennis ontberen blijken veel leerlingen enthousiast tegenover de PVV en specifiek Wilders te staan. Er is nog een ander probleem de leerlingen van voornamelijk de theoretische gemengde leerweg kiezen in de bovenbouw, in grote mate voor het vak geschiedenis -en staatsinrichting, en daarnaast moeten zij verplicht het vak maatschappijleer volgen. De leerlingen ontberen basiskennis over het bestuur en de politiek van Nederland, om de overgang tussen onderbouw en bovenbouw te versoepelen; geprobeerd wordt om de kloof te dichten met mijn lessenserie "politieke vorming". Mijn lessenserie heeft ook als doel om de leerlingen kritisch te laten kijken naar de politiek; en een partij als de PVV

De hoofdvraag luidt als volgent, en geeft de probleemstelling van hierboven beknopt weer: Hoe kan het vmbo (leerlingen van de theoretische leerweg, leerjaar 2) meer betrokken worden bij politieke aspecten (zoals een PVV, kiesrecht/stemmen etc.) binnen het vak geschiedenis, zodat de overgang tussen de onderbouw en bovenbouw minder groot is (richting het eindexamen en het examenonderwerp staatsinrichting) en er kritische (wereld-) burgers worden gevormd (onderwijsdoel en voor de leerling zelf een belangrijk eigenschap)?

De werkwijze, ik verzamel eerst inhoudelijke en didactisch bronnen over de politiek en staatsinrichting van Nederland.
Tevens zoek ik naar bronnen, die me een beeld geven van hoe jongeren "omgaan" met politiek (hoofdstuk 1). Daarna vond er een voormeting plaats in de vorm van een leerling-enquête. In de enquête wordt gevraagd naar het gedrag, de mening en de motivatie van de leerlingen met betrekking tot het thema politiek. Dat geeft me een duidelijk beeld van beide klassen wat ze van politiek vinden, en wat hun voorkennis is (hoofdstuk 2). Voor de schoolpraktijk wordt er een lessenserie van 10 lessen gemaakt met als afsluiting een pseudoverkiezing in de raadzaal van het gemeentehuis te Landgraaf. De lessenserie bestaat uit zelfgemaakt leerling-materiaal (hoofdstuk 3). Als laatste probeer ik met meerdere gegevens te controleren of mijn lessen "politieke vorming" effect hebben gehad. Mijn gegevens bestaan uit de punten van de leerlingen, de uitslag van de pseudoverkiezing en de nameting in de vorm van een leerling-enquête; die nameting vind plaats na de pseudoverkiezing. De resultaten van de pseudoverkiezing en nameting worden vergeleken met de resultaten van de voormeting. Om zo te bekijken of er een positieve verandering valt te herkennen, veroorzaakt door mijn lessenserie (hoofdstuk 4).

De resultaten uit de voormeting bleken aan te geven, dat de lessen "politieke vorming" nodig waren om een grote kloof tussen de onderbouw en bovenbouw te dichten. Tevens zou het niet slecht zijn om de leerlingen kritisch te laten nadenken; bijvoorbeeld over de PVV. De resultaten van de nameting tonen een positieve verandering vergeleken met de voormeting. De leerlingen waarderen de lessen als positief en leerrijk. Zij erkennen het nut van de lessen, en geven aan te willen participeren door te gaan stemmen; lukraak stemmen willen ze niet meer. De PVV blijkt in de resultaten van de pseudoverkiezing en nameting niet meer de grootste partij in beide klassen.

Met een zekere terughoudendheid mag gesteld worden, dat de lessen "politieke vorming" de leerlingen "kritisch" aan het denken hebben gezet; en hun ogen geopend hebben naar mogelijk andere stemkeuzes dan alleen maar de PVV. De leerling geeft ook aan geleerd te hebben van mijn lessen. In mijn ogen en die van mijn SPD zijn de lessen "politieke vorming" een succes geweest. Het merendeel van de leerlingen van TG2A en TG2B heeft dit ook aangegeven; duidelijk zichtbaar in de verschillende metingen. Mijn aanbevelingen richten zich voornamelijk op het aanpassen van de lessenserie voor de leerlingen van de kaderberoepsgerichte en basisberoepsgerichte leerweg.