Samenvatting

Voor de gemeenten in Nederland, waaronder gemeente Raalte, komen er op het gebied van
bouwregelgeving veel veranderingen. Op 1 januari 2021 zal de Omgevingswet in werking treden en
is het aannemelijk dat binnen enkele jaren de Wet kwaliteitsborging doorgang zal vinden. De
gemeente Raalte is naar aanleiding van een algemeen Mkb onderzoek in gesprek gegaan met
enkele ondernemers waaronder bouwers. Door het gesprek met de bouwers en vanwege de
komende veranderingen in de bouwregelgeving, is bij de gemeente Raalte behoefte aan een
onderzoek ontstaan.
Doel van het onderzoek is om de gemeente Raalte te adviseren welke mogelijkheden er zijn om
binnen de wettelijke kaders het huidige reguliere vergunning proces te optimaliseren. De
optimalisatie zal de overgang naar nieuwe regelgeving makkelijker maken en knelpunten die in het
huidige proces worden ervaren waar mogelijk wegnemen. Het onderzoek is een kwalitatief
onderzoek dat middels een verkennend onderzoek, literatuurstudie en veldonderzoek met
interviews is uitgevoerd. Het verkennende onderzoek is opgebouwd uit meerdere gesprekken met
regionale bouwers. Dit zijn professionele partijen zoals aannemers, architecten, bouwkundige
bureaus en advies bureaus. Daarnaast is er een literatuuronderzoek uitgevoerd waarin het ontstaan
van de huidige bouwregelgeving en de toekomstige ontwikkelingen zijn weergegeven. In het
veldonderzoek zijn het huidige werkveld en pilots van andere gemeenten onderzocht. Tenslotte zijn
er interviews afgenomen bij omliggende gemeenten.
Het eindresultaat van het onderzoek is het volgende advies:
De gemeente Raalte kan haar vergunning proces optimaliseren door vooruitlopend op de
Omgevingswet de planologische toets en de technische toets te splitsen. Hierdoor is men
voorbereid op de toekomst en ontstaat er ruimte om flexibiliteit te bieden. Flexibiliteit is de
mogelijkheid om technische gegevens later aan te leveren. Bij het afwijken van het
bestemmingsplan is tijdwinst te behalen, door het verouderde beleid op de kruimelgevallen
regeling in te trekken en het interne adviesproces efficiënter in te richten. Als visie op de toekomst
is het belangrijk om ruimte te bieden aan bouwers die de gebouwde kwaliteit inzichtelijk willen
maken. Daarnaast is het raadzaam om voor de bouwbesluittoetsing een toetsingsprotocol op te
stellen.
Naar aanleiding van het advies zijn aanbevelingen geschreven over het proces van
vergunningverlening, het afwijkingsbeleid en de omgang met de toetsing vooruitlopend op de Wet
kwaliteitsborging bouw. Voor wat betreft het proces wordt geadviseerd om de keuze aan de aanvrager
te laten om een “As-planned” aanvraag te doen of een “As-built” variant. Daarnaast wordt geadviseerd
om een controle Tool te ontwikkelen waarbij het voor de bouwer duidelijk is welke minimale gegevens
de gemeente verlangd. Tenslotte wordt ten aanzien van het proces geadviseerd om te experimenteren
met de kwaliteitsborging, zodat zowel gemeente, de bouwer als beoogd kwaliteitsborger kan wennen
aan de nieuwe rol binnen de Wet kwaliteitsborging bouw.
Ten aanzien van het proces van afwijken wordt aanbevolen om de huidige beleidsregels in te trekken
en het interne adviesproces efficiënter in te richten. Voor wat betreft de Bouwbesluittoetsing wordt
geadviseerd om een toetsingsprotocol op te stellen, waarbij de gemeente Raalte haar eigen
ambitieniveau kan vaststellen.