Samenvatting

Voor dit onderzoek wordt het dorpshuis De Leeuw in Garmerwolde in kaart gebracht. Omdat de
Hanzehogeschool in het kader van werken met Welzijn Nieuwe Stijl een aandeel wil hebben in
onderzoek doen naar maatschappelijke veranderingen op sociaal terrein, werkt zij samen met de
Katholieke Hogeschool Leuven. Dit onderzoek, als afstudeeropdracht van de opleiding
Maatschappelijk Werk en Dienstverlening kan een aandeel hebben in het leveren van een draaiboek
met succesfactoren en randvoorwaarden voor dorpshuizen in de toekomst, wat het gezamenlijk doel
is van de Hogescholen. Omdat maatschappelijke veranderingen op het platteland behoren tot het
onderzoeksdomein van Kenniscentrum NoorderRuimte, is deze ook betrokken. In Garmerwolde zelf
en vanuit de gemeente Ten Boer is behoefte aan zicht op welke manier hun dorpshuis bijdraagt aan
sociale cohesie Garmerwolde. Inzicht hierin kan reden geven voor een andere functie van- en gebruik
van dorpshuizen. De onderzoeksvraag luidt: ‘Op welke manier draagt het dorpshuis De Leeuw in
Garmerwolde bij aan de sociale cohesie in Garmerwolde en hoe kan deze sociale cohesie in
Garmerwolde ingezet worden zodat participatie in de vorm van dorpsinitiatieven ontstaan? ‘
De methode van dit onderzoek is een inventariserend ontwerp onderzoek, waarbij het ontwerp
bestaat uit het tot stand brengen van nieuwe werkwijzen (o.a. vanuit het dorpshuis) en het daarbij
inzetten van de sociale cohesie. Uit de literatuur is bepaald dat de sociale cohesie bestaat uit een
normatief- handelings- en belevingsaspect bestaat, en met leefbaarheid verweven is. Hierop is de
methode voor het inventariserend onderzoek gebaseerd. De informatie is verkregen met een
enquête, twee georganiseerde dorpsavonden, een documentanalyse, observaties en korte
gesprekken. Uit de resultaten is naar voren gekomen dat het dorpshuis op verschillende manieren
bijdraagt aan de sociale cohesie in het dorp. De conclusie van dit onderzoek geeft aan dat dorpshuis
bijdraagt door sociale activiteiten die plaats vinden in het dorpshuis, de ervaren belangrijkheid van
het dorpshuis voor Garmerwolde en de toegankelijkheid die het dorpshuis op het moment biedt. Het
dorpshuis zou nog toegankelijker kunnen zijn voor een breder publiek ter bevordering van sociale
cohesie. De al aanwezige cohesie is ingezet door met dorpsbewoners van Garmerwolde gezamenlijk
ideeën uit te werken tot concrete initiatieven, zoals een dorpshuiskamer en een repaircafe.
Het onderzoek is valide doordat de respons hoog is. Er zijn geen verrassende verschillen aan te
duiden met literatuur en praktijkonderzoek. Het onderzoek duidt het potentiele nieuwe werkterrein
van de maatschappelijk werker: naast de mensen staan waarbij het versterken van het netwerk en
het inzetten van de eigenkracht centraal staat. De aanbevelingen zijn in eerste instantie gericht op
Garmerwolde en vormen een handleiding voor zowel de bewoners als voor de gemeente Ten Boer
om hun initiatieven verder te kunnen ontplooien. Omdat de handvatten breed inzetbaar zijn, kunnen
andere dorpen of gemeenschappen leren van hoe de sociale cohesie in Garmerwolde wordt ingezet
om dorpsinitiatieven te ontwikkelen.