Samenvatting

Inleiding : Sinds het verschijnen van het rapport ‘Kwaliteit als opdracht’ heeft het hbo de ambitie om bachelor studenten af te leveren met onderzoekend vermogen (HBO-raad, 2009). Het hbo wil bachelor studenten afleveren die beschikken over onderzoekend vermogen. Recent werd het belang hiervan nogmaals onderschreven door de Onderwijsraad (2014). Hierdoor hebben alle hbo-opleidingen naast hun opleiding specifieke eindkwalificaties ook te maken met de algemeen geldende eindkwalificatie ‘onderzoekend vermogen’ en proberen ze onderzoek een plek te geven in het curriculum. Dit heeft als vragen opgeroepen wat ‘onderzoekend vermogen’ precies is, welke plek onderzoek inneemt in een hbo-opleiding die studenten voorbereidt op een specifiek beroep en hoe dat concreet vormgegeven zou moeten worden in een curriculum. Binnen het lectoraat methodologie van praktijkgericht onderzoek wordt onderzoek gedaan naar deze thema’s en is er een visie geformuleerd op de rol van onderzoek in een hbo-opleiding. Andriessen (2014) definieert onderzoekend vermogen als het beschikken over een onderzoekende houding, onderzoeken van anderen weten toe te passen in het eigen professionele handelen en het kunnen doen van onderzoek dat innovatie van de beroepspraktijk ondersteunt. De ontwikkeling van onderzoekend vermogen staat daarbij ten dienste van het beter uitvoeren van het beroep waarvoor opgeleid wordt en een betere kwaliteit van de daarbij behorende beroepsproducten (Andriessen en Greve, 2014 ). Onderzoek dat een bachelor student uitvoert, zou dus moeten leiden tot een verbetering van het beroepsproduct dat centraal staat in een beroep. Het hbo leidt daarmee studenten niet op tot onderzoekers, maar tot beroepsbeoefenaars die onderzoek in kunnen zetten om het eigen functioneren in de praktijk en die praktijk op zichzelf te kunnen verbeteren. In het theoretische kader zal verder worden ingegaan op het fenomeen beroepsproducten en de wijze waarop onderzoek een rol speelt in het maken van een beroepsproduct door studenten.