Samenvatting

Daar waar Rijkswaterstaat werkt aan de inpassing van infrastructuur, werken omgevingspartijen (provincie, regio en gemeenten) aan de aanpassing van de omgeving van die infrastructuur. Dit zorgt voor ontmoeting van wederzijdse ambities en belangen. In deze 'snijvlakken' schuilen bedreigingen, maar vooral ook kansen om tot wederzijdse en maatschappelijke meerwaarde te komen. Doel van het onderzoek is het inventariseren van deze 'snijvlakken' door literatuuronderzoek en verdiepingsinterviews, gericht op de A12 en A27 onderdelen van de Ring Utrecht als onderzoeksgebied. Hieraan zal een advies worden verbonden over de wijze waarop deze kansen benut zouden kunnen worden. Dit wordt toegespitst op het handelen van Rijkswaterstaat Dienst Utrecht. Dit mede in het kader van de gewenste verandering in werkwijze van Rijkswaterstaat.

Dit onderzoek geeft antwoord op de hoofdvraag:

"Waar komen ambities van Rijkswaterstaat, gemeente Utrecht en provincie Utrecht geografisch bij elkaar en hoe kan Rijkswaterstaat haar werkwijze op een dusdanige manier aanpassen dat er kansen ontstaan voor gebiedsgerichte oplossingen?"

Na het literatuuronderzoek van verschillende beleids- en ambitiedocumenten van Rijkswaterstaat en haar omgevingspartijen (provincie Utrecht, Bestuur Regio Utrecht en de gemeente Utrecht) en het houden van verdiepingsinterviews met medewerkers van deze partijen, is een aantal 'snijvlakken' naar voren gekomen. Deze snijvlakken zijn ontstaan door gemaakte kaarten met ambities, projecten en werkzaamheden, die het onderzoeksgebied direct (fysiek) of indirect (door gebruik) snijden, op elkaar te leggen. De vijf ontstane snijvlakken zijn:
- Noordelijke Randweg Utrecht;
- De Uithoflijn;
- De Uithof/Science Park;
- A12-zone;
- Rijnenburg.

De vijf snijvlakken zijn door middel van een multicriteria-analyse aan een viertal criteria getoetst. Hieruit is geconcludeerd dat de A12-zone, gezien de mogelijkheden die hier in zowel tijd als ruimte nog open liggen, potentieel de grootste kans heeft om met succes gezamenlijk op te pakken, en daarbij tot een wederzijds en maatschappelijke meerwaarde te komen.

Voor het onderzoeksgebied ziet Rijkswaterstaat inhoudelijk de grootste kansen in:
- Planningshorizonnen van Rijkswaterstaat en haar omgevingspartijen beter op elkaar afstemmen, waardoor onnodige investeringen worden vermeden. Herprioriteren van geplande ontwikkelingen biedt hiervoor een oplossing. Dit door bijvoorbeeld de uitbreiding van de A12 op de planning naar achteren te schuiven of de ontwikkeling van de A12-zone juist naar voren te halen;
- Zoveel mogelijk beperken barrièrewerking van en verkeersdruk op de A12 door het in samenspraak met omgevingspartijen realiseren van een afleider, die ten westen van knooppunt Oudenrijn en ten oosten van knooppunt Lunetten aansluit op het hoofdwegennet. Zo ontstaat een 'turbosnelweg' zonder afslagen in de A12-zone, waardoor er ruimte voor ruimtelijke ontwikkelingen dicht op de snelweg vrijkomt.