Samenvatting

Er is onderzoek gedaan naar de rechtspositie van de drie partijen binnen het zogenaamde cliëntsysteem. Daarnaast is er gekeken naar de bestaande conflicthanteringsmogelijkheden indien er tussen partijen binnen het cliëntsysteem discrepanties ontstaan over de noodzakelijk geachte zorg. Deze discrepanties kunnen dermate onoverkomelijk zijn dat ze leiden tot conflicten. Ook is getracht antwoord te geven op de vraag welke zorg verleend dient te worden indien er sprake is van een dergelijke situatie. Allereerst is het van belang dat er wordt beoordeeld of de cliënt wils(on)bekwaam is ter zake. De cliënt is de centrale persoon binnen het cliëntsysteem. De te verlenen zorg heeft betrekking op zijn gezondheid en op basis van het bekwaamheidsbeginsel in samenhang met het zelfbeschikkingsrecht is hij degene die in beginsel zelfstandig beslissingen neemt over zorg en behandeling. De rechtpositie van de cliëntvertegenwoordiger is deels afhankelijk van de bekwaamheidsbeoordeling van de cliënt. Wanneer de cliënt wilonbekwaam is zal de cliëntvertegenwoordiger zijn belangen behartigen. De rechten en plichten die in beginsel gelden voor de cliënt, worden nu uitgeoefend door de cliëntvertegenwoordiger. De rechtspositie van de zorginstelling/hulpverlener is constant. Deze is namelijk niet afhankelijk van de bekwaamheidsbeoordeling van de cliënt. Vanwege de vakkennis is de hulpverlener een belangrijke partij binnen het cliëntsysteem, echter is het niet aan deze partij om beslissingen te nemen in het kader van zorg en behandeling. Hij/zij dient de cliënt(vertegenwoordiger) slechts te informeren. De mogelijkheden tot het hanteren van het conflict zijn het civielrechtelijk aansprakelijk stellen van de cliëntvertegenwoordiger, het ontslag van de vertegenwoordiger en mediation. Daarnaast is het aan te raden om tijdens de periode van het conflict de zorg die op dat moment in het actuele zorgplan staat beschreven, te continueren.