Samenvatting

Nederland is dagelijks slachtoffer van cyberaanvallen door entiteiten al dan niet
behorend bij een buitenlandse staat. Maar ondanks de kwaadwillende intenties zijn
deze ‘aanvallen’ veelal niet gewelddadig; van een gewapend conflict is zeker geen
sprake. De vraag vanuit de krijgsmacht is hoe hiertegen op te treden. Andere landen,
zoals de Verenigde Staten, hebben al een antwoord door op proactieve wijze, buiten
het eigen grondgebied de potentiële gevaren in de kiem te smoren. Is dit ook voor
Nederland een optie? Het recent gepubliceerde coalitieakkoord lijkt hier reeds een
opening voor te geven. Buiten de vaak juridische of ethische appreciatie van dit
controversiële vraagstuk gaat dit artikel in op de Amerikaanse doctrine van Persistent
Engagement en de vraag of dit concept past in de Nederlandse strategische cultuur.