Samenvatting

De doelgroep die in mijn scriptie aanbod komt is de ouderenzorg. Het gaat om ouderen die verblijven in een verzorgingshuis, die algemene dagelijkse zorg nodig hebben van verzorgend personeel. De ouderen hebben verschillende redenen waarom ze in het huis wonen: Dementie en fysieke klachten zijn de meest voorkomende oorzaken. De ouderen kunnen hierdoor niet meer zelfstandig wonen. Bij het ouder worden merk je dat het lichaam minder gaat functioneren. De zintuigen gaan minder functioneren, hierdoor wordt het zicht minder en is het gehoor aangetast. Het geheugen vermindert, wat vergeetachtigheid kan veroorzaken. Hartklachten, diabetes en osteoporose komen ook veel voor bij ouderen.
Deze scriptie richt zich op dementerende ouderen. Ouderen met dementie kunnen niet altijd goed duidelijk maken aan het personeel wat ze graag zouden willen. Hierdoor worden zij soms op een verkeerde manier geholpen of krijgen zij niet wat ze hadden gevraagd. Het personeel moet hierdoor soms handelen op de informatie die ze zien en ze kunnen niet altijd navragen wat de bewoner wil. Hierdoor ontstaat er regelmatig een miscommunicatie tussen de bewoner en het personeelslid.
Op psychisch gebied merk je ook veranderingen. De sociale omgeving van de oudere wordt kleiner doordat er steeds meer mensen om hen heen overlijden. Het accepteren van "het ouder worden" staat hierin ook centraal. Veel ouderen gaan terug kijken op het leven wat ze gehad hebben en gaan dat beoordelen. Dit kan soms een negatief effect hebben op de stemming.
Probleemstelling:
Dementerende ouderen krijgen niet altijd zorg op de manier die ze zelf graag zouden willen. De zorg op maat kan verbeterd worden. Communicatie speelt daarin een grote rol, zowel verbaal als non-verbaal. Als pmt-er wordt je opgeleid om het bewegingsbeeld en houdingsbeeld van cliënten te observeren. Deze informatie is ook relevant voor het verzorgende personeel.
Vraagstelling:
Welke aspecten van lichaamstaal dient een pmt-er te belichten met betrekking tot bejegening binnen de ouderenzorg om een betere communicatie tot stand te brengen tussen een verzorgende en een cliënt.
Verantwoording van de vraagstelling:
Het doel van deze scriptie is informatie vanuit observaties over te brengen aan het verzorgende personeel, om zo de zorg te verbeteren aan de ouderen. Op deze manier wordt er meer gekeken naar de signalen die de bewoner uitzendt met zijn houding of uitdrukkingen. Zodat het bewegingsbeeld en het houdingsbeeld van de bewoner meer centraal komt te staan. De resultaten van een literatuurstudie naar lichaamstaal in de hulpverlening en hoe je die kan toepassen in zorgverlening aan ouderen wordt ook weergegeven in het verslag. Het begrip bejegening komt daardoor centraal te staan en wat er daarvoor in het contact met de cliënten en in de omgang met collega's nodig is. In deze scriptie komt aan bod welke aspecten er van belang zijn bij het observeren van lichaamstaal en op welke wijze je deze in een workshop kunt overbrengen aan het personeel.