De grootste kennisbank van het HBO

Inspiratie op jouw vakgebied

Vrij toegankelijk

Terug naar zoekresultatenDeel deze publicatie

Levensverhaal centraal

werken aan betekenisvolle, integrale zorg in het verpleeghuis

Rechten:

Levensverhaal centraal

werken aan betekenisvolle, integrale zorg in het verpleeghuis

Rechten:

Samenvatting

In het project Levensverhaal Centraal onderzochten we hoe teams van zorgverleners en leidinggevenden in het verpleeghuis het levensverhaal van ouderen met dementie centraal kunnen stellen in de zorgverlening, zodat een bijdrage wordt geleverd aan betekenisvolle, integrale zorg.
Het onderzoek vond plaats in 2016, op 4 locaties van 2 zorgaanbieders, Viattence en Stichting Zorggroep Noordwest-Veluwe. Het onderzoek werd begeleid door het Lectoraat Theologie en Levensbeschouwing van Hogeschool Windesheim.
In dit praktijkonderzoek is gewerkt met 4 Professionele LeerGemeenschappen (PLG’s), bestaande uit 6 tot 8 zorgverleners die in hun eigen context zelf onderzocht hebben hoe zij autobiografische informatie over hun cliënten konden verkrijgen en hoe ze met behulp daarvan het contact met en de zorg voor de cliënten konden verbeteren. In dit rapport worden de zorgverleners dan ook met de term ‘onderzoekers’ aangeduid.

De belangrijkste uitkomsten van het onderzoek zijn:
1. Informatie over het levensverhaal kan het beste verkregen worden met behulp van een eenvoudig en flexibel in te zetten instrument, waarmee in relatief korte tijd feiten uit het levensverhaal kunnen worden opgevraagd en genoteerd, en waarbij direct ook gevraagd wordt naar de betekenis van die feiten voor de cliënt. De rol van familie en andere naasten is hierbij essentieel, omdat veel cliënten met dementie zelf die informatie niet of nauwelijks kunnen verschaffen. De door de onderzoekers ontwikkelde ‘Verhaalcirkel’ is een adequaat instrument hiervoor gebleken.
2. De onderzoekers hebben ontdekt dat kennis van het levensverhaal in de eerste plaats het begrip en respect voor de cliënt doet toenemen. Dat is vooral van belang bij cliënten met zgn. ‘onbegrepen gedrag’. Zorgverleners krijgen op deze wijze meer ruimte voor de cliënt, zijn minder geneigd het contact te vermijden. Daarnaast nemen zij vaker initiatieven om met de cliënt te zoeken naar betekenisvolle activiteiten, ook met cliënten bij wie ‘onbegrepen gedrag’ niet of in mindere mate een rol speelt. Met name op het terrein van activiteiten en welzijn worden op basis van de verhaalcirkel expliciete acties gepland om de zorg beter af te stemmen op de cliënt.
3. Familie en naasten van de cliënt met dementie voelen zich erkend en gewaardeerd als hun gevraagd wordt te vertellen over wie hun verwant is en wat voor haar of hem belangrijk is.
4. De onderzoekers kunnen het verhalende perspectief op de zorg, aan de hand van concrete voorbeelden, aan hun collega’s en andere zorgprofessionals uitleggen. Het is hun gelukt een deel van de collega’s hiervoor warm te krijgen. In andere gevallen lukte dat nog niet, mede vanwege obstakels van culturele en organisatorische aard: een oplossingsgerichte cultuur, personeelsgebrek, reorganisaties en de druk van parallel uitgevoerde projecten. Samen regelmatig aan de slag gaan met de verhaalcirkel is volgens de onderzoekers de beste manier om het verhalend perspectief in de zorg te implementeren.
5. De onderzoekers adviseren om de informatie uit het levensverhaal vast te leggen binnen de bestaande systemen, in het Zorgpleefplan of ECD, zo eenvoudig mogelijk, zodat het geen extra administratieve last oplevert. De onderzoekers vinden het belangrijker dat de biografische informatie ‘in hun hoofd zit’ en ‘leeft’ dan dat het gedocumenteerd is.
In een een vervolgproject zal de focus primair moeten liggen op implementatie van verhalend werken en op documentatie van de biografische informatie.

Toon meer
OrganisatieHogeschool Windesheim
AfdelingDomein Bewegen en Educatie
LectoraatTheologie en Levensbeschouwing
Datum2017-02-10
TypeRapport
TaalNederlands

Op de HBO Kennisbank vind je publicaties van 26 hogescholen

De grootste kennisbank van het HBO

Inspiratie op jouw vakgebied

Vrij toegankelijk