Samenvatting

Het project ‘Putting life into Neolithic houses’ van Annelou van Gijn behandelt de huiselijke activiteiten en het levensonderhoud van mensen uit het Neolithicum in het kustgebied[1]. Het maalexperiment van dit scriptieonderzoek valt onder de experimenten die voor dit project worden uitgevoerd. Dit onderzoek behandelt de maalstenen van de mensen van de Vlaardingen-cultuur en de manier waarop experimentele archeologie kan worden gebruikt om aan te tonen hoe deze stenen werden gebruikt en welke plantaardige producten werden vermalen. De hoofdvraag van dit onderzoek is als volgt: ‘Op welke manier kan experimentele archeologie gebruikt worden om vast te stellen hoe maalstenen van de Vlaardingen-cultuur in het Neolithicum werden gebruikt?’ Deze vraag wordt beantwoord door middel van een literatuurstudie, interviews en de maalexperimenten.
Door middel van een literatuurstudie is achterhaald welke maalstenen zijn gebruikt door mensen die woonden in Nederland gedurende het Midden-Neolithicum. Het gaat hierbij om de mensen van de Trechterbeker-cultuur, de Steingroep en de Vlaardingen-cultuur. Vervolgens zijn dertien opgravingsrapporten van de Vlaardingen-cultuur geraadpleegd om te achterhalen welke steensoorten voor de maalstenen werden gebruikt, hoe de maalstenen werden gemaakt en welke sporen het productieproces en gebruik op de stenen achterlieten. Ook zijn Rob Houkes[2], Annemieke Verbaas[3] en Diederik Pomstra[4] geïnterviewd.
Vervolgens is een literatuurstudie naar experimentele archeologie gedaan en hoe een experiment wetenschappelijk wordt onderbouwd. Ook is gekeken hoe dit experimentele scriptieonderzoek zich aan de regels van Coles houdt. Daarnaast zijn drie referentieonderzoeken over experimentele archeologie geraadpleegd waarbij experimenten met maalstenen uit het Neolithicum werden uitgevoerd.
Tot slot zijn tien experimenten uitgevoerd waarbij met een combinatie van steen en hout vijf verschillende plantaardige producten zijn vermalen. Hierbij werd gebruik gemaakt van granieten en zandstenen maalstenen en de houtsoorten appel en meidoorn. De plantaardige producten die zijn vermalen zijn gerst, emmertarwe, eikels, hazelnoten en de zaden van de gele plomp. Vervolgens zijn de ontstane gebruikssporen onderzocht om te kijken welke sporen de verschillende materialen achterlieten.


[1] https://www.universiteitleiden.nl/en/news/2020/10/putting-life-into-neolithic-houses-with-an-nwo-subsidy-we-will-bring-detail-in-our-image-of-past-domestic-activities (22-02-2022).


<a title="" href="file:///C:/Users/tesse/OneDrive/Documenten/Afstuderen/Afstuderen%20-%20kopie