Samenvatting

Dit onderzoek richt zich op de afname van de stroefheid bij rood asfalt en de factoren die hierop van invloed kunnen zijn. De aanleiding voor het onderzoek zijn meldingen over gladheid van rood asfalt binnen de gemeente Oss, wat een potentieel risico vormt voor de verkeersveiligheid. De gemeente Oss heeft stroefheidsmetingen laten uitvoeren, waaruit bleek dat de stroefheid op verschillende locaties onder de norm ligt.

Doelstelling en onderzoeksvraag:
Het doel van dit onderzoek is om de oorzaken van de snelle afname van stroefheid te achterhalen en maatregelen te identificeren om dit te verminderen of te voorkomen.
De hoofdvraag luidt: "Wat zijn de oorzaken en aanbevelingen wanneer bij rood asfalt de ondergrens van stroefheid eerder wordt bereikt dan het einde van de technische levensduur?"

Onderzoeksmethode:
De stroefheid is gemeten met de SideWayForce (SWF)-methode, waarbij een wiel onder een hoek van 20 graden over het asfalt wordt getrokken om de wrijvingscoëfficiënt te bepalen. Er is gekeken naar de invloed van gebruik, ouderdom, mengselsamenstelling en omgevingsfactoren. Vergelijkingen zijn gemaakt tussen meetdata van 2022 en 2024.
Belangrijkste bevindingen:
- De stroefheid is in twee jaar gemiddeld met 13% afgenomen. Op sommige locaties zelfs tot 22%.
- Verkeer en snelheid: Wegen met meer zwaar verkeer en hogere snelheden vertonen een snellere afname van stroefheid.
- Steensoort: De gebruikelijke rode steensoorten (Cloburn Red en Tilrood) lijken geen invloed te hebben op de afname van de stroefheid
- Mengseltype: De afname van stroefheid ligt bij de mengsels te dicht bij elkaar om hier harde conclusies aan te trekken
- Ouderdom: De afname van stroefheid blijkt niet lineair en wijkt af van bestaande gedragsmodellen. Oudere wegen vertonen niet per se de meeste slijtage.
- Manier van meten: Met de meetgegevens kan afgevraagd worden of de normen en meetmethode representatief zijn voor de gebruiker en wegtypen

Aanbevolen maatregelen:
Voor bestaande wegen:
- Verlagen van de maximumsnelheid om slijtage te vertragen.
- Opschuren van asfalt of aanbrengen van een slijtlaag om stroefheid te herstellen.
- Geen overhaaste maatregelen nemen, maar eerst de meetmethodes en normen heroverwegen.
Voor nieuwe wegen:
- Gebruik van een steensoort met een hogere polijstweerstand.
- Toevoeging van een tweede, polijst vastere steensoort aan het asfaltmengsel om slijtage te compenseren.

Conclusie
Uit dit onderzoek blijkt dat de stroefheid van rood asfalt sneller afneemt dan verwacht, wat risico’s oplevert voor de verkeersveiligheid. In twee jaar tijd is de stroefheid gemiddeld met 13%
afgenomen, met uitschieters tot 22%. Een belangrijk aandachtspunt is de betrouwbaarheid van de meetmethode. De SideWayForce (SWF)-methode, ontwikkeld voor autowegen, is mogelijk minder geschikt voor fietsstraten. De
gehanteerde normen zijn gebaseerd op auto’s, terwijl fietsers andere eisen stellen aan de stroefheid.

Aanbevolen maatregelen:
• Ontwikkel een nieuwe meetmethode die beter aansluit bij de dynamiek van fietsers.
• Herzie de stroefheidsnormen, zodat deze specifiek op fietsveiligheid zijn afgestemd.
• Neem pas maatregelen als er een betere meetmethode en normen beschikbaar zijn.
Samenvattend: de afname van stroefheid op rood asfalt is zorgwekkend, maar verdere studie naar meetmethoden en normen is noodzakelijk voor effectieve en doelgerichte oplossingen.