Samenvatting

WIJ Groningen werkt aan het versterken van wijken om de leefbaarheid, het welzijn en de
sociale cohesie te vergroten. Hiermee beoogt WIJ Groningen preventief te werken, zodat
zwaardere vormen van hulp en ondersteuning op langere termijn kunnen worden voorkomen.
Om deze missie en visie duidelijk te maken, is in onder andere het jaarverslag van WIJ
Groningen uit 2023 benoemd dat de organisatie community building verder wil integreren.
Hiervoor wordt de ABCD-benadering (Asset Based Community Development) ingezet. In lijn
met deze koers zijn er in het najaar van 2024 trainingen georganiseerd voor alle WIJ-teams
over de ABCD-benadering. Binnen WIJ Hoogkerk leidden deze trainingen tot het inzicht dat
hoewel de ABCD-benadering veel potentie heeft, deze nog niet genoeg bewust wordt toegepast
in het dagelijkse werk.
Dit inzicht vormde de aanleiding voor dit onderzoek, met als vraagstelling: “Hoe kan ervoor
gezorgd worden dat de medewerkers van WIJ Hoogkerk zich bewust bezighouden met de
ABCD-benadering, waardoor netwerkgericht werken wordt versterkt?”
Het doel van het onderzoek was om een product te ontwikkelen dat medewerkers handvatten
biedt om de ABCD-benadering bewust toe te passen, waardoor er meer netwerkgericht te werk
wordt gegaan. Dit draagt uiteindelijk bij aan het versterken van gemeenschappen, wat in lijn is
met de missie en visie van WIJ Groningen. Daarnaast sluit het aan bij het versterken van
kernwaarden van sociaal werk, zoals gelijkwaardigheid, sociale rechtvaardigheid, empowerment
en collectieve verantwoordelijkheid.
Om te komen tot een passend product zijn er, na het maken van probleemanalyse op
verschillende niveaus en het bepalen van de vraag- en doelstelling, ontwerpeisen vastgesteld.
Deze eisen zijn gebaseerd op veldonderzoek, interviews, observaties en literatuuronderzoek.
Het product moest aan de volgende eisen voldoen:
- Het product moet bruikbaar zijn voor het gehele team van WIJ Hoogkerk;
- Het product mag niet teveel extra werkdruk opleveren voor de medewerkers;
- Het product moet bijdragen aan bewustwording over de ABCD-benadering;
- Individuele hulpvragen (op basis van wetten) mogen door het product niet in het geding
komen;
- Het product moet praktisch en visueel zijn.
Aan de hand van de ontwerpeisen is er een ontwerpsessie met vijf medewerkers van WIJ
Hoogkerk gehouden. Tijdens deze sessie is er gebruikgemaakt van brainwriting om ideeën op
te halen voor een product. Uit deze sessie kwamen vier ideeën naar voren die vervolgens
meegenomen werden naar de decision matrix. Uit de decision matrix, waarin de ideeën getoetst
zijn op basis van de ontwerpeisen, kwamen er twee ideeën uit die het hoogst scoorden die
uiteindelijk samengevoegd zijn tot één concreet product: de ‘ABCD-reflectiemeter’.
De ABCD-reflectiemeter is een stroomschema dat inzichten geeft hoe een medewerker, op
verschillende momenten in een traject, kan handelen vanuit de ABCD-benadering. De ABCD
reflectiemeter is inzetbaar op verschillende momenten, bijvoorbeeld bij het oppakken van een
nieuwe melding maar ook bij het afsluiten van een traject of bij het evalueren en reflecteren
ervan. Het product bevat daarnaast ABCD-gebaseerde vragen die medewerkers kunnen
gebruiken in gesprekken met bewoners.
Tijdens het ontwerpproces zijn meerdere feedbackrondes gehouden met betrokkenen. Op basis
van hun feedback zijn verbeteringen doorgevoerd aan het product.
Om het product optimaal te kunnen implementeren sluit het verslag af met aanbevelingen. Er
wordt geadviseerd om het product structureel in te zetten op vaste momenten. Het
ondersteuningsteam draagt de grootste verantwoordelijkheid door het gebruik van het product
te stimuleren en ondersteuning te bieden. Daarnaast is het van belang dat medewerkers actief
betrokken blijven bij het evalueren en de doorontwikkeling van het product, omdat dit
eigenaarschap versterkt en het draagvlak voor het product vergroot. Verder wordt aanbevolen
om bewoners op termijn ook te betrekken, door hun ervaring met het netwerkgericht werken te
onderzoeken. Tot slot zijn aanvullende samenwerkingsvormen uitgewerkt die de ABCD benadering verder kunnen versterken binnen het team.