Samenvatting

Managementsamenvatting
In artikel 3 van het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind (IVRK) wordt
beschreven dat het belang van het kind voorop moet staan bij alle maatregelen die kinderen
aangaan (Stichting Kinderrechten, 2023). Het is de taak van een professional om mensen tot
hun recht te laten komen en daarbij alert te zijn op dat mensen niet altijd zelfstandig voor
hun belangen kunnen opkomen (Jens et al., 2021). Kinderen zijn hier door hun leeftijd vaak
nog niet toe in staat, daarom is het van belang dat Jeugdbescherming Noord (JBN) bestaat
om te waarborgen dat kinderen zich in een veilige omgeving kunnen ontwikkelen. JBN gaat
uit van een visie die gericht is op het ondersteunen van kinderen en ouders wanneer er
ernstige problemen zijn rondom het opgroeien en opvoeden waar zij alleen niet uit komen
(Jeugdbescherming Noord, 2024). Gezinnen die betrokken raken bij JBN hebben extra
ondersteuning nodig om deze veiligheid te kunnen waarborgen. Beslissingen over
vervolgstappen die binnen de gezinnen gemaakt worden door de jeugdbeschermer, worden
in het multidisciplinair overleg (MDO) gemaakt. Een MDO is een overleg met collega’s van
verschillende disciplines binnen en buiten de eigen organisatie.
Het doel van dit ontwerpgericht onderzoek is om deelnemers aan het MDO handvatten te
geven waarmee zij het MDO binnen JBN effectiever kunnen uitvoeren, zodat
jeugdbeschermers gezinnen en kinderen met ondertoezichtstelling (OTS) en voogdij-
maatregelen optimaal kunnen ondersteunen en begeleiden. Op basis van de bevindingen
wordt er een product ontwikkeld die medewerkers van JBN meer inzicht geeft in de
succesfactoren van een effectief MDO en daarnaast duidelijke kaders biedt over de
uitvoering van het MDO. Door middel van het product wordt het belang van een effectief
MDO overgedragen aan de medewerkers en daagt het de medewerkers uit hun
professioneel handelen aan te passen. Het product zal bijdragen aan het maken van
weloverwogen keuzes binnen casussen wat ervoor zorgt dat de veiligheid en ontwikkeling
van kinderen kan worden gewaarborgd.
In de probleemanalyse zijn drie problemen aan het licht gekomen. Ten eerste komen
jeugdbeschermers niet voorbereid naar het MDO. Ten tweede komen jeugdbeschermers
geregeld niet naar het MDO, de aanwezigheid is erg verschillend en jeugdbeschermers
prioriteren andere bezigheden geregeld boven het MDO. En tot slot als derde geven de
jeugdbeschermers aan dat zij elkaar kritischer kunnen en moeten bevragen.
Om te voldoen aan artikel 3 van het IVRK ‘het belang van het kind’ moet er verbetering
komen in de kernwaarde ‘Deskundigheid en zorgvuldigheid’ om ervoor te zorgen dat er met
meer deskundigheid en zorgvuldigheid gekeken wordt naar elke casus, hier genoeg tijd voor
is en aan de hand van goede dossierlegging verantwoording afgelegd kan worden
tegenover externe professionals en de rechtbank (Jens et al., 2021).
Er is een product ontwikkeld, de werkinstructie, waarin dagelijks een inloopspreekuur van
1,5 uur gepland is bij de gedragswetenschapper. Ook moeten de inbrengers voorafgaand
aan het MDO belangrijke stukken mailen aan de groepsleden zodat het makkelijker
toegankelijk is. Dit zorgt ervoor dat jeugdbeschermers zich beter voorbereiden. Daarnaast
wordt er gestart met een pilot waarin kernbeslissingen uitgebreider vastgelegd moeten
worden en meegestuurd worden naar de rechtbank. Dit zal op de lange termijn bijdragen
aan een lagere werkdruk doordat er geen extra plannen opgesteld hoeven te worden.
Om een goede implementatie van het product te kunnen waarborgen, is de volgende
afspraak gemaakt met ‘Kwaliteit en Beleid’ met betrekking tot het evalueren van het product:
• Het product moeten blijvend geëvalueerd worden. ‘Kwaliteit en Beleid’ stelt een
werkgroep samen. Deze groep zal een MDO groep vormen en deze methode op een
voor hun afgesproken termijn evalueren. Zodra de werkgroep tevreden is zal het
product organisatie breed worden geïmplementeerd.
Daarnaast zijn er aanbevelingen die voortgekomen zijn uit de verschillende
deelonderzoeken:
• Externe professionals uitnodigen voor het MDO.
• Aanvullend onderzoek naar de afwezigheid van jeugdbeschermers tijdens de MDO’s en
wat ervoor nodig is om de aanwezigheid te verhogen.
• Aanvullend onderzoek naar wie er eindverantwoordelijk is in het maken van keuzes en
of de teams binnen JBN daadwerkelijk zelfsturend zijn.
• Het aantal inloopspreekuren op te schalen wanneer hier vraag naar is van de
jeugdbeschermers.
• De richtlijnen toevoegen aan WIJZ zodat jeugdbeschermers hier efficiënt en eenvoudig
toegang toe hebben.
• Aanvullend onderzoek naar de bestaande groepsdynamiek en mogelijke vervolgstappen
om deze op een positieve manier te beïnvloeden.
• Aanvullend onderzoek naar de bestaande werkdruk onder de jeugdbeschermers.
• Aanvullend onderzoek naar hoe bestaand personeel behouden kan worden en om
nieuw personeel aan te trekken.