Samenvatting

In Rotterdam is er sprake van een groot woningentekort van rond de 5,3%, door dit tekort wordt er steeds vaker gekeken naar buitendijkse gebieden als mogelijke locatie voor woningbouw. Maar hoe verstandig is dit met het veranderende klimaat en de nieuwe klimaatscenario’s van het KNMI’23 waar een versnelde zeespiegelstijging wordt verwacht. Voor de zuidzijde van de Maashaven is er door de gemeente Rotterdam een verkennend onderzoek uitgezet om een nieuwe buitendijkse stedelijke ontwikkeling te onderzoeken op de schaderisico’s van verschillende mate van zeespiegelstijging. Deze ontwikkeling heeft een oppervlakte van 155.000 m² wat vergelijkbaar is aan 21 voetbalvelden met en geplande 3932 nieuwe woningen. Door dit verkennend onderzoek wil de gemeente inzichten krijgen of het verantwoordelijk is om buitendijks gebied verder te ontwikkelen of dat er vooral gericht moet worden op woningbouw binnen de dijken.
Voor het onderzoek zijn verschillende programma’s gebruikt om de werkelijkheid zo realistisch mogelijk te simuleren. Dit is gedaan met Hydra-NL om de toekomstige waterstanden te simuleren voor de Maashaven bij één, twee en drie meter zeespiegelstijging die leiden tot inundatiedieptes. Vervolgens is er met de standaardmethode 2017 (SSM2017) de bijbehorende schade(risico’s) in kaart gebracht voor drie situaties:
- De huidige Maashaven
- Het stedenbouwkundig plan: Het huidige uitgiftepeilen beleid van +3.60 m NAP
- Het advies uitgiftepeilen beleid van +3.80 m NAP
Uit het onderzoek blijkt dat de toekomstige waterstanden met kijk op de verschillende mate van zeespiegelstijging kunnen oplopen tot een maximale hoogte van 5.9 m NAP in de Maashaven. Deze extreem hoge waterstanden leiden tot grote inundatiedieptes in de huidige situatie, waarbij
de gemiddelde maaiveldhoogte van 3.35 m NAP resulteert in maximale waterdieptes van 2.56 meter. Voor stedenbouwkundig plan zijn er twee uitgiftepeilen aangenomen, dit resulteert in een hoger maaiveldniveau dan de huidige Maashaven. De verhoogde aanleg heeft als resultaat dat de huidige Maashaven beschermd wordt tegen een stijgende zeespiegel, waardoor het stedenbouwkundige plan als een soort waterkering werkt. Hierdoor treden de inundatiedieptes in de huidige Maashaven pas bij hogere mate van zeespiegelstijging op. Het resultaat hiervan is dat het schaderisico bij één meter zeespiegelstijging daalt naar €0,- en bij twee meter daalt met €6 miljoen door het stedenbouwkundige plan te realiseren. Deze vermindering loopt tot een stijging van drie meter, waarna de schaderisico’s hard stijgen doordat het water over de waterkering heen komt en de inundatiedieptes vergelijkbaar zijn als voor de stedelijke ontwikkeling. Er kan dus geconcludeerd worden dat door een buitendijkse ontwikkeling te realiseren met 3932 nieuwe woningen het totale schaderisico van de Maashaven naar beneden gaat in vergelijking met de huidige Maashaven tot drie meter zeespiegelstijging. Dit is het resultaat van hoog aanleggen waardoor de stedelijke ontwikkeling de functie krijgt als primaire waterkering. Hierbij moet rekening gehouden worden dat alle grensgebieden op hetzelfde uitgiftepeil liggen, want anders kan dit leiden tot lekkages.