Samenvatting

Tijdens de zorgmomenten in de ochtend van bewoners met dementie wordt regelmatig onbegrepen gedrag of moeite met de ochtendzorg waargenomen. Binnen de muziektherapie bestaat hier geen specifieke interventie om dit te ondersteunen, daarom wil de muziektherapeut de Algemeen Dagelijkse Levensverrichtingen (ADL) in de ochtend voor zowel de zorgverlener en bewoner verlichten door te onderzoeken op welke wijze muziek ingezet kan worden als geconditioneerde stimulus.

Het onderzoek is gedaan door middel van een kwalitatieve benadering. Voor het onderzoek zijn vier muziektherapeuten, vier zorgverleners en twee ergotherapeuten geïnterviewd via half-gestructureerde interviews. Daarnaast zijn drie bewoners drie ochtenden geobserveerd tijdens de ADL momenten, waarvan één keer zonder en twee keer met muziek. Literatuuronderzoek is eveneens meegenomen ter onderbouwing van de bevindingen.

Uit onderzoek is gebleken dat er rekening gehouden moet worden met verschillende factoren. Zoals welke muziek ingezet moet worden, waarbij de voorkeur ligt voor persoonsgerichte muziek, maar ook wanneer de interventie ingezet kan worden, bijvoorbeeld als er onbegrepen gedrag plaatsvindt. Het observeren van de huidige zorgmomenten zonder interventie en het ontwikkelen van een doel voor de bewoner is een belangrijke stap. Ook tijdens het toepassen van de interventie zijn observaties wenselijk, hiervoor zijn observatiepunten benoemd door de respondenten.

Een bepalende factor in het verloop van de ADL is de attitude van zowel de bewoner als zorgverlener. Zorgverleners dienen met rust, duidelijkheid en persoonsgerichte aandacht te werken. Een goede uitvoering van de interventie vraagt om openheid, tijd, onderlinge afstemming en de beschikbaarheid van geschikte middelen, zoals een afspeelapparaat en een gepersonaliseerde playlist.