Samenvatting

Een afname van organisch materiaal heeft een negatieve invloed op de bodemkwaliteit, wat leidt tot lagere opbrengsten en een grotere afhankelijkheid van bemesting en irrigatie. Tegelijkertijd nemen droogteperiodes toe en wordt de toepassing van meststoffen meer beperkt. Bokashi zou een waardevolle aanvulling kunnen blijken om deze trends te verzachten. Bokashi wordt geproduceerd uit gefermenteerde organische reststromen, zoals blad- en maairesten. Dit maakt het mogelijk om organisch materiaal aan de bodem toe te voegen, wat mogelijkheden schept voor bodemverbetering, en valt momenteel buiten de meststoffenregelgeving. In deze studie is het effect van herhaalde bokashi-toepassing gemeten op het gehalte aan organisch materiaal, de waterretentiecapaciteit, de penetratieweerstand en het stikstofgehalte. Bovendien werd de chemische kwaliteit van de bokashi bepaald, en werden onkruiddruk en kieming onderzocht op hun effect op de gewasgroei. Dit vond plaats op drie zandgronden in Nederland van voorjaar 2024 tot voorjaar 2025. De resultaten tonen geen effect van bokashi-toepassing over de gehele onderzoeksperiode; echter, in 2025 werd een hoger gehalte aan organisch materiaal gevonden in de bokashi-behandeling in Sint Joost. Er werden geen verschillen waargenomen tussen bokashi- en controlebehandelingen voor de andere geteste parameters. Eerder onderzoek suggereert dat bokashi-toepassing een cumulatief effect kan hebben bij toepassing over een langere periode; hoewel dit niet werd waargenomen in de huidige studie, kan bokashi effectief blijken na langere toepassing. De studie toont aan dat, voor de geteste parameters, bokashi geen negatief effect heeft en, op locatie-specifieke basis, positieve effecten kan hebben. Dit benadrukt de noodzaak van verder onderzoek naar locatie-specifieke toepassing van bokashi.