Samenvatting

andlt;pandgt;Het 17e -eeuwse scheepswrak OT23 betreft een waterschip dat is ontdekt tijdens drainage werkzaamheden in Oostelijk Flevoland en opgegraven in 1968. Ondanks de opgravingsdocumentatie die beschikbaar is van de ontdekte waterschepen in Nederland, is weinig kennis over de kookcultuur en leefomstandigheden van deze vaartuigen. Dit komt doordat de roefconstructie, de kombuis in het bijzonder, tot op het heden nog niet compleet is aangetroffen. Men is dus hoofdzakelijk afhankelijk van het in context brengen van vondstmateriaal, historische bronnen en archeobotanisch onderzoek. Het doel van dit onderzoek is dan ook om een duidelijker beeld te creandamp;euml;ren van hoe de kombuis van OT23 eruit heeft gezien en wat de kookcultuur en leefomstandigheden zijn geweest aan boord van dit schip. De resultaten zijn vertaald in de vorm van een maquette. Het schaalmodel schept een kans om de interesse in waterschepen en scheepsarcheologie te stimuleren. Ook kan deze gebruikt worden als vergelijkingsmateriaal voor toekomstig onderzoek naar waterschepen. Voordat de maquette is gemaakt, werd eerst deze hoofdvraag beantwoord: andamp;ldquo;Wat is nodig om de maquette van de kombuis van OT23 te realiseren?andamp;rdquo;andlt;/pandgt;
andlt;pandgt;De methoden die zijn benut voor het verzamelen van de resultaten zijn als volgt: literatuuronderzoek, materiaalonderzoek en praktisch onderzoek. Het literatuuronderzoek betreft het verzamelen van historische bronnen, archiefwerken en recente literatuur. Het materiaalonderzoek is uitgevoerd aan de hand van vondstdeterminatie. Voor de maquettebouw is gekozen voor praktisch onderzoek. Dit leidde tot materiaalkeuzes voor de onderdelen van de maquette op basis van hoe realistisch deze op schaal gemaakt kunnen worden.andlt;/pandgt;
andlt;pandgt;Uit de resultaten van het onderzoek is gebleken dat de kombuis van OT23 een trapeziumvormig en overnaadse plankconstructie heeft gehad van eikenhout. De afmetingen van de kombuis betreft 3 x 4 x 2 meter. Een deel van het interieur in de kombuis was geschilderd in rode oker en paarse dodekop. De vondsten die behoren tot de kombuis zijn geselecteerd op basis van functie. De inventaris is vervolgens aangevuld door middel van interpretatie en de connectie die gelegd kan worden met vondsten uit de kombuis. De voedsel- en drankvoorraad in de kombuis omvat roggebrood, boter, kaas, wijn, erwten, bonen, mosselen, kastanjes, hazelnoten, walnoten, pruimen, peper en zout. Het kombuisgoed met de voedsel- en drankvoorraad zaten in kasten aan weerszijden van de stookplaats. De stookplaats bestaat uit een houten schouwkap en lijst, bakstenen wangen, tegelplateau, haardplaten en een vuurkist. De stookplaats staat in verband met de rookgeleider die door het dak van de kombuis gaat. Het vuur bij de stookplaats werd aangestoken door middel van een vuurslag, vuursteen, tondel en turf. De bemanning bracht bezittingen mee aan boord en hadden naast het roken niet veel middelen om zichzelf te vermaken. Ze sliepen in dubbele bedstedes met gordijnen en een opbergruimte voor het kooigoed. Het was mogelijk voor de bemanning om zichzelf aan boord te verzorgen en de afwas te doen. Verder hadden ze mogelijk steekkandelaars als secundaire verlichting aan boord en konden ze in de kombuis op een knopstoel zitten. De conclusie van dit onderzoek is twee tabellen van de materialen en gereedschappen die zijn benut voor het maken van de maquette. Achter elk element staan de voorwerpen en constructieonderdelen van de kombuis vermeld die ermee gemaakt zijn. In de laatste kolom staat de verantwoording van de keuzes voor het materiaal en gereedschap.andlt;/pandgt;