Samenvatting

Deze scriptie betreft een gedeeltelijke uitwerking van de opgraving op de noordwestzone van de Laarakker te Haps. Hierbij lag de focus op de bewoning in de Romeinse tijd en was de hoofdvraag: Welke nieuwe kennis kan worden afgeleid uit de opgraving in de noordwestzone van de Laarakker met betrekking tot de bewoning in de Romeinse tijd in Haps?
Uit het bureauonderzoek van de opgraving bleek dat in de omgeving van de Laarakker een aantal vondsten uit de Romeinse tijd zijn aangetroffen en dat voor deze periode een middelhoge tot hoge verwachting geldt. Verder kwam uit het proefsleuvenonderzoek dat in de noordwestzone van de Laarakker een nederzetting aanwezig was in de eerste twee eeuwen van de Romeinse tijd. Uit in de omgeving gelegen opgravingen bleek dat in Haps op minimaal twee andere locaties een rurale nederzetting aanwezig was in de Romeinse tijd. Verder was in Cuijk, dat ten noorden van Haps ligt, ook op minimaal twee locaties een rurale nederzetting uit de Romeinse tijd, vanaf de 2e eeuw een vicus en in de laat Romeinse tijd een castellum aanwezig.
Bij de opgraving zijn in totaal 2.184 spoornummers uitgegeven. De sporen vormen in totaal 66 structuren. Dit betreft een structuur die tussen het Neolithicum en de Bronstijd dateert, tien structuren uit de Bronstijd, vier structuren uit de Bronstijd tot en met de IJzertijd, vijf structuren uit de IJzertijd, 45 structuren uit de Romeinse tijd en een structuur waarvan de datering niet bepaald kon worden. De structuren uit de Romeinse tijd zijn in de scriptie verder uitgewerkt.
Uit de opgraving kan worden afgeleid dat de rurale nederzetting die tijdens het proefsleuvenonderzoek was aangetroffen niet alleen in de eerste twee eeuwen van de Romeinse tijd, maar gedurende de gehele Romeinse tijd dateert. De nederzetting is onder te verdelen in twee fases. De eerste fase dateert tussen 12 v. Chr. en 70 n. Chr. (de vroeg Romeinse tijd). In deze periode bestond de nederzetting uit twee erven en een weg. Het eerste erf betreft een huis, twee bijgebouwen en een waterput. Het tweede erf betreft een huis en twee bijgebouwen. Deze twee erven worden van elkaar gescheiden door de weg. Tijdens deze fase beschikte de nederzetting vooral over inheems aardewerk.
De tweede fase dateert tussen 100 en 300 n. Chr. (de midden Romeinse tijd en het begin van de laat Romeinse tijd). In deze periode bestond de nederzetting uit een erf dat 6 opeenvolgende huizen en 6 opeenvolgende waterputten betreft. Tijdens deze fase beschikte de nederzetting vooral over gladwandig aardewerk en inheems aardewerk. Een aantal structuren dateren vanaf 100 n. Chr., maar hebben een te brede datering om bij fase 2 te horen. In deze structuren zijn wel twee erven te herkennen. Vanaf 100 n. Chr. beschikte de nederzetting vooral over inheems aardewerk.
In beide fases beschikte de nederzetting over verschillende aantallen importaardewerk, (vuur)stenen, metalen en houten objecten. Een deel van de aangetroffen producten zoals een aantal aardewerkfragmenten werden niet lokaal geproduceerd. Op basis van de aanwezigheid van de vondsten per fase kan geconcludeerd worden dat inwoners van de nederzetting in fase 1 nauwelijks en in fase 2 meer (handels)contacten buiten de nederzetting hadden. Aan de hand van de verschillende soorten aardewerk waaronder een beperkt aantal luxere categorieën hadden de bewoners uit de Romeinse tijd waarschijnlijk een gemiddelde sociale status. Verder is het aangetroffen horreum een aanwijzing voor graanproductie dus beschikte de nederzetting over voedsel. De waterputten betekenen dat de nederzetting zichzelf van water voorzag. Vanwege de ligging van de nederzetting zal dit contact waarschijnlijk via Cuijk hebben plaatsgevonden. Wat betreft de huisplattegronden komt de nederzetting het meest overeen met de nederzetting die op de Heeswijkse Kampen is aangetroffen. Alle waterputten, de karrensporen en de meeste huisplattegronden zijn aangetroffen op de hoger gelegen