Samenvatting

In opdracht van Pro Persona Overwaal is er onderzoek gedaan naar de oorzaak van het aanhouden van sociale angstklachten bij patiënten na het volgen van de groepsbehandeling en hoe dit verbeterd kan worden. Het onderzoek heeft tot doel het verkrijgen van kennis en inzicht in de blijvende sociale angstklachten van de patiënten na het volgen van de groepsbehandeling. Hierbij zijn de resultaten van de groepsbehandelingen vergeleken met de resultaten van de individuele behandelingen. Daarnaast zijn de resultaten van de depressieve gevoelens en het ervaren van de kwaliteit van leven in dit onderzoek meegenomen. Ook is er door middel van literatuurstudies kennis verkregen over het aanhouden van sociale angst klachten.
Om een antwoord te kunnen geven op de onderzoeksvraag zijn er drie klinische vragenlijsten afgenomen bij de patiënten die de behandelingen voor sociale angst klachten hebben gevolgd. Dit zijn de LSAS, OQ-5D en de IDS-SR. Deze vragenlijsten zijn ingevuld door de patiënten bij de start van de behandelingen én na het volgen van de behandelingen, ook wel de voor- en nameting genoemd.Uit de antwoorden van de vragenlijsten van de nameting is er te zien dat er bij beide behandelingen een afname is in sociale angst klachten. Dit duidt erop dat de groepsbehandeling wel leidt tot een afname in sociale angst klachten. Deze resultaten zijn vergeleken met de individuele behandeling en hier is geen significant verschil uitgekomen.De depressieve gevoelens zijn nog aanwezig na het volgen van de groepsbehandeling en de kwaliteit van leven is niet significant verbeterd ten opzichte van de voormeting.De groepsbehandeling leidt niet tot volledig verdwijnen van de sociale angstklachten, bij de individuele behandeling is dit wel het geval. Hier zijn de klachten minder ernstig dan bij de groepsbehandeling.
Verder is er een literatuurstudie gedaan naar effectieve behandelingen voor sociale angst klachten en gezocht naar de oorzaken van het niet slagen van de behandelingen. Uit deze studie is gebleken dat er meerdere behandelingen een overlap hebben met die van Overwaal, maar meer toevoegingen hebben in de behandeling. Zoals het geven van communicatietraining of sociale vaardigheidstraining.
Verder is er gevonden dat een behandeling gebaseerd op het Clark en Wells model effectief is en overlap heeft met die van Overwaal. Het boek van Keijsers, Minnen, Verbraak, Hoogduin en Emmelkamp (2017) heeft het Clark en Wells model en de behandeling die Overwaal aanbiedt samengevoegd tot één behandeling. Wellicht is dit een uitkomst van een verbeterende behandelplan voor patiënten met sociale angststoornis.
Verder is er gevonden dat depressie leidt tot het aanhouden van vermijdend gedrag en vermindering van gevoel van eigenwaarde en dat angsten verband houdt met de kwaliteit van leven.
Op basis hiervan wordt aanbevolen om het vernieuwde boek van Keijsers als leidraad te gebruiken voor de behandeling en specifiek aandacht te schenken aan de depressieve gevoelens en kwaliteit van leven van de patiënten.