Samenvatting

Voor u ligt het bachelor rapport over het onderzoek naar de ervaring van cliënten en medewerkers bij het begeleiden bij het thema seksualiteit. Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van JP van den Bent stichting (hierna JPvdB). Het onderzoek is uitgevoerd op twee woonlocaties van de stichting. Hier zijn cliënt woonachtig die 24-uurs zorg ontvangen. De vraag om onderzoek te doen naar het thema seksualiteit, is ontstaan doordat men eigenlijk niet wist wat nu precies de behoeften van de cliënten is met betrekking tot het thema seksualiteit. Hierbij kwam dat men benieuwd was naar de ervaring van zowel medewerkers als cliënten als het gaat om de begeleiding bij het thema seksualiteit. Uit literatuur (Wensink et al, 1999) is gebleken dat op woonlocaties zoals deze, te weinig begeleid wordt bij het thema seksualiteit. De aanname hierbij was dat dit ook het geval zou kunnen zijn bij deze twee woonlocaties. Het uitgangspunt van JPvdB is mensen ondersteunen bij leven. Hierbij hoort ook het thema seksualiteit. Bij dit onderzoek is doormiddel van de kwalitatieve benadering gekeken naar wat de behoeften bij het begeleiden bij seksualiteit zijn, bij zowel cliënt als medewerker. Op de twee woonlocaties zijn 15 cliënten en zes medewerkers geïnterviewd (waarvan een pilot). Daarnaast is vooraf een literatuuronderzoek gedaan. De resultaten van dit onderzoek laten zien dat de cliënten denken voldoende kennis te hebben over het onderwerp seksualiteit. Een klein gedeelte van de cliënten heeft wel de behoefte om meer te leren over seksualiteit. Echter is uit onderzoek gebleken dat veel mensen met een licht verstandelijke beperking vaak een vervormd beeld hebben wat betreft seksualiteit. Ook hebben mensen met een licht verstandelijke beperking beperkte mogelijkheden om zich te ontwikkelen wat betreft seksualiteit. Het grootste deel van de cliënten heeft behoefte aan een intieme relatie met een partner en de behoefte om met de begeleiding te praten over het thema seksualiteit. Het merendeel van de cliënten vindt de begeleiding bij seksualiteit goed gaan zoals het nu is. Geconcludeerd is dat wanneer het onderwerp seksualiteit met de cliënt besproken wordt, dan komt dit vrijwel altijd omdat de cliënt over het onderwerp begonnen is. Voorlichtingsmaterialen worden beperkt ingezet bij de cliënten. De cliënten zijn niet bang om over het onderwerp te praten. Door medewerkers van JPvdB wordt er wel begeleid bij seksualiteit, ook al vinden sommigen dat dit wel meer mag en kan. Het praten over seksualiteit wordt door de medewerkers omschreven als een drempel, maar is geen taboe. Het praten over het onderwerp ervaren sommigen als te weinig en zij vinden dat dit meer kan en zou moeten. Medewerkers bezitten over het algemeen de eigenschappen die nodig zijn om te begeleiden bij seksualiteit. Wat wel als minpunt ervaren wordt, zijn de voorlichtingsmaterialen. Deze zijn vaak gedateerd of niet op maat. Een eerste aanbeveling hierbij is om een overzicht te hebben met daarop welke materialen er waar binnen JPvdB aanwezig zijn en waarvoor de materialen ingezet kunnen worden. Aan medewerkers wordt aanbevolen om het onderwerp seksualiteit eens bespreekbaar te maken. De hoge drempel die het onderwerp seksualiteit met zich mee brengt kan hierdoor verlaagt worden. Discussiepunt bij dit onderzoek was of de professional of cliënt het onderwerp seksualiteit bespreekbaar moet maken. Hieruit kwam naar voren dat de professional vaker met de cliënt over het onderwerp seksualiteit in gesprek zou moeten, ook al is dit niet een directe vraag van de cliënt. Een sterk punt van dit onderzoek is dat er gebruik gemaakt is van triangulatie. Zowel de doelgroep cliënten als medewerkers is geïnterviewd. Een zwak punt van dit onderzoek is dat de populatie onder zowel cliënten als medewerkers niet geheel gelijk verdeeld was.