Samenvatting

Dit afstudeerproject is uitgevoerd voor de opleiding Archeologie aan Hogeschool Saxion. De
opdracht voor het project is aangeleverd vanuit Archeon, een archeologisch openluchtmuseum
dat zich bezighoudt met het beleefbaar maken van archeologie en geschiedenis. Een belangrijk
aspect hiervan zijn de Archeotolken, die kennis overbrengen naar het publiek van Archeon. Voor
Archeon is het van belang dat de bezoekers correct worden geïnformeerd, hiervoor worden
readers gebruikt om de Archeotolken van interne scholing te voorzien. Voorafgaand aan dit
project was er echter nog geen reader beschikbaar over de Romeinse en inheemse goden die in
Nederland werden vereerd tijdens de Romeinse Tijd. Daarom is dit afstudeerproject opgezet met
als doel een reader te ontwikkelen, volgens de Archeonrichtlijnen, over dit specifieke
onderwerp.

Op basis van twee verschillende onderzoeksmethoden zijn de onderzoeksvragen beantwoord. Er
is een literatuuronderzoek uitgevoerd om inhoudelijke informatie over het onderwerp te
verzamelen. Hiervoor is informatie verzameld uit historische teksten, archeologische
opgravingen en taalkundige onderzoeken. Daarnaast is er een enquêteonderzoek opgezet, met
als doel het algemene kennisniveau van de doelgroepen te bepalen. Hierbij zijn zowel de
Archeotolken als het publiek van Archeon bevraagd over het onderwerp.
Er zijn tijdens het enquêteonderzoek totaal 24 Archeotolken en 327 bezoekers van Archeon
bevraagd. De resultaten van dit onderzoek hebben een beter inzicht gegeven in het algemene
kennisniveau van de doelgroepen met betrekking tot het onderwerp. De enquête onder de
Archeotolken is uitgevoerd via Qualtrics, een online enquêteprogramma. De enquête onder het
publiek van Archeon is uitgevoerd door middel van fysieke vragenlijsten, die gedurende één
maand (van 3 februari tot 25 februari) in Archeon beschikbaar waren.
Nadat aan de hand van het literatuuronderzoek de basis van de reader was geschreven, kon er
aan de hand van de resultaten van de enquêtes bepaald worden welke deelonderwerpen meer
aandacht behoefden in de reader. Het onderwerp was verdeeld over vijf verschillende
deelonderwerpen: Germania Inferior, Romeinse goden en godenverering, inheemse goden en
godenverering, archeologie en het uiterlijk van de goden. Indien bleek dat er over een bepaald
deelonderwerp weinig algemene kennis was onder de doelgroepen, is er extra
literatuuronderzoek gedaan naar dit deelonderwerp (hierbij is telkens het laagste kennisniveau
al leidend gebruikt). Hierdoor kon dit deelonderwerp uitgebreider worden beschreven in de
reader. Het doel hiervan was dat de ontbrekende informatie in de algemene kennis van de
doelgroepen werd gecompenseerd met een bredere uitleg in de reader.