Samenvatting

De vereniging Kunst Na Arbeid is een harmonievereniging uit het dorpje Ingen. Het bestaande repetitiegebouw van de vereniging is gedateerd en te klein voor de groeiende organisatie. Hierdoor zijn zij genoodzaakt hun repetities plaats te laten vinden in het centrale dorpshuis. Dit alternatief brengt echter veel nadelen met zich mee, zoals slechte akoestiek en te weinig ruimte. Hierdoor is vanuit de vereniging de wens ontstaan om het bestaande repetitiegebouw te vernieuwen en uit te breiden. De hoofdvraag die wij hieraan gekoppeld hebben luidt als volgt: in hoeverre kan muziek worden geïntegreerd in een architectonisch ontwerp dat maatschappelijk verantwoord is en waarbij rekening wordt gehouden met een beperkte ruimte en een ecologisch duurzame doelstelling?
Alvorens aan een ontwerp te zijn begonnen, zijn er verschillende analyses gedaan. De nadruk bij deze studies ligt bij het vinden van methodes om de kunstdisciplines van architectuur en muziek met elkaar te integreren. Deze integratie is uiteindelijk tot stand gekomen door een drietal concepten de leidraad te laten vormen in dit proces. Deze concepten hebben zowel in de muziek als in de architectuur een betekenis. De concepten luiden als volgt: tektoniek, ritme en beweging. We stellen dat deze concepten op een bepaalde manier moeten worden gecomponeerd om harmonie te creëren. Die ‘bepaalde manier’ manifesteert zich in de architectuur als een vorm van ruimte en in de muziek als een vormvantijd. Om te zoeken naar een harmonie is er zowel met geluiden in het spectrum tijd, als met materialen in het spectrum ruimte geëxperimenteerd. Door middel van experimentele maquettes en een geluidstudie is getracht dit te bereiken. Hierbij zijn de drie concepten steeds als leidraad aangenomen. Uiteindelijk is er vanuit het omgevingsgeluid een ontwerpbeginsel opgezet. Reden hiervoor is dat muziek ook altijd geluid is, en dat we de mening hanteren dat ontwerpers niet alleen moeten kijken naar de omgeving, maar ook moeten luisteren. Dit geldt dan zeker voor gebouwen die onlosmakelijk verbonden zijn met de kunst der muziek.
Gebaseerd op de stedenbouwkundige lijnen, zichtlijnen en routing is het nieuw ontstane ontwerp ingevoegd in het beschikbare perceel. De functie die de meeste ruimte in beslag neemt is de grote zaal, waarin de repetities van de fanfare plaatsvinden. In deze zaal is het principe van een roterende symmetrie toegepast, om een beweging en daaropvolgend een harmonie te laten ontstaan. De nevenfuncties van het gebouw zijn uiteindelijk gevormd na de inpassing van deze voornaamste ruimte
Om het ontstane ontwerp nog meer te laten integreren met het fenomeen muziek, is een tegenstelling gecreëerd tussen het exterieur en interieur. Deze tegenstelling is gevormd met tektoniek en a-tektoniek. Hierbij is het exterieur a-tektonisch gevormd en het interieur tektonisch. Deze tegenstelling linkt op symbolische wijze naar het leerproces van muziek, waarbij muziek van buitenaf abstract is, maar steeds concreter wordt naarmate je je er in verdiept.
Al deze principes zijn doorgevoerd tot in de details van het gebouw, waarbij we stellen dat materiaalkeuzes niet alleen gebaseerd moeten zijn op esthetiek, maar op een combinatie van akoestische, ecologische, esthetische en tektonische afwegingen.