Samenvatting

Reflecties op het WRR-rapport Grip. De auteurs, verbonden aan de Christelijke Hogeschool Ede, ervaren het pleidooi van de WRR als ‘oude wijn in nieuwe zakken’. Grip past naadloos in een decennialange trend van focus op het ideaal van de sterke, zelfredzame burger als autonoom individu. De WRR erkent weliswaar dat dit niet vanzelf gaat, dat persoonlijke controle ook gepaard moet gaan met randvoorwaarden, indirecte en collectieve controle, met een ondersteunende overheid, maar de laatmoderne levensopvatting blijft onbetwist overeind. Ondanks het nieuwe vocabulaire ademt het rapport nog steeds het (neo)liberale mensbeeld van het individu dat zijn levensproject wil vormgeven en daarbij door de staat gefaciliteerd moet worden. De auteurs pleiten voor een andere benadering van bestaanszekerheid. In de kern gaat het hen om een herwaardering van wat socioloog Hartmut Rosa (2022) ontvankelijkheid voor ‘onbeschikbaarheid’ noemt. Dat begint bij een ander mensbeeld, vraagt om een andere benadering van zekerheid en behoeft culturele oefenplaatsen.