Samenvatting

“Het aantal echtscheidingen groeit. Landelijk, maar ook in reformatorische kring. Hulpverleners en
ambtsdragers krijgen er steeds vaker mee te maken” (Dijkhuizen & Monster, 2014). Deze groei van
echtscheidingen onder de reformatorisch christelijke gezinnen is ook opgemerkt door de hulpverleners
van Centrum voor jeugd en gezin (CJG) Barneveld. CJG Barneveld is een organisatie die vrij toegankelijk
is voor iedereen die opvoedvragen heeft. De hulpverleners geven aan dat het voor hen onbekend is
welke opvoedkundige thema’s er spelen rondom een echtscheiding bij reformatorisch christelijke
gezinnen. De hulpverleners ervaren hierdoor dat ze niet goed kunnen aansluiten in de begeleiding van
deze gezinnen. Het onderzoek richt zich op reformatorisch christelijke gezinnen in Barneveld die te
maken hebben met echtscheiding.
De onderzoeksvraag die in dit onderzoek centraal staat is als volgt: “Hoe kunnen de hulpverleners van
Centrum voor jeugd en gezin Barneveld aansluiten bij de opvoedkundige thema’s die spelen bij
reformatorische gezinnen in Barneveld die te maken hebben met echtscheiding?”
De doelen van dit onderzoek zijn opgedeeld in drie niveaus, namelijk macro, meso, en micro. Het eerste
doel is dat CJG Barneveld de verkregen informatie vanuit dit onderzoek kan delen met andere CJG’s in
Nederland. Het tweede doel is dat hulpverleners van CJG Barneveld voldoende handvaten hebben om
aan te kunnen sluiten op reformatorisch christelijke gezinnen die te maken hebben met echtscheiding.
Het derde doel richt zich op de kennis van de hulpverleners, over welke opvoedkundige thema’s er
spelen bij reformatorisch christelijke gezinnen die met echtscheiding te maken hebben. Om een
antwoord te kunnen geven op de onderzoeksvraag is bestaande literatuur geraadpleegd. Ook zijn er
interviews gehouden met verschillende hulpverleners, reformatorisch christelijke kerken en
reformatorisch christelijke gezinnen en zijn er secundaire bronnen geraadpleegd.
Het belangrijkste wat er uit het literatuuronderzoek is gekomen is dat de opvoedkundige thema’s in elke
opvoeding hetzelfde zijn. De geloofsovertuiging van ouders heeft geen invloed op deze thema’s. Het
reformatorisch christelijke geloof is echter wel een extra aspect bij de opvoeding waar rekening mee
gehouden dient te worden in de begeleiding. Volgens de leer van het reformatorisch christelijke geloof
is echtscheiding niet toegestaan, uitzondering op deze regel is overspel en hoererij.
Uit de interviews met de hulpverleners is naar voren gekomen dat hulpverleners bij reformatorische
gezinnen veelal tegenkomen dat de kinderen in twee opvoedsituaties terechtkomen. Deze twee
opvoedsituaties ontstaan doordat één van de ouders het reformatorisch christelijke geloof op een
andere manier invult. Hulpverleners zien het geloof als een extra aspect in de begeleiding.
De belangrijkste uitkomst van de interviews met de kerken is dat de kerken graag zien dat er
samengewerkt kan worden met CJG Barneveld. Door deze samenwerking weten de kerken en de
hulpverleners elkaars standpunten rondom een echtscheidingssituatie. Op het moment dat ze dit van
elkaar weten kunnen ze er ook rekening mee houden in de begeleiding van reformatorisch christelijke
gezinnen. Daarnaast geven de kerken aan dat het wenselijk zou zijn dat hulpverleners enige kennis
hebben van het reformatorisch christelijke geloof.
Uit de interviews met de gezinnen is naar voren komen dat gezinnen het lastig vinden dat ze na de
echtscheiding alleen voor de opvoeding komen te staan. Wanneer er gedragsverandering zichtbaar is
bij de betrokken kinderen, brengt dit opvoedvragen met zich mee. Daarnaast ervaren gezinnen dat de
ex-partner het reformatorisch christelijke geloof op een andere manier invult. De rol die een kerk speelt
rondom een reformatorisch christelijk gezin die te maken heeft met echtscheiding, wordt per gezin
anders ervaren. De kerk wordt zowel steunend als veroordelend ervaren door de gezinnen.
De geïnterviewde gezinnen geven daarnaast aan dat het als prettig wordt ervaren wanneer een
hulpverlener kennis heeft van het reformatorisch christelijke geloof. Vanuit deze kennis is het belangrijk
dat hulpverleners rekening houden met de normen en waarden die er in het gezin aanwezig zijn.