Samenvatting

Mijn afstudeeronderzoek voor het schooljaar 2007-2008 heeft als onderwerp hoe het competentiegericht onderwijs in het Nederlandse MBO onderwijs met de kwalificering voor Nederlands en Moderne Vreemde Talen aan de hand van het Europese Referentiekader (ERK) geïntegreerd kan worden.

Twee jaar geleden is het Leeuwenborgh College Maastricht afdeling Handel begonnen met het introduceren van het competentiegericht onderwijs waarbij Engels geïntegreerd werd aan de hand van het Europese Referentiekader.
Omdat de afdeling Handel één van de eerste units binnen het Leeuwenborgh was die begon met deze ontwikkeling is veel van het materiaal en lesstructuren ontworpen door docenten binnen de afdeling.
Voor het vak Engels betekent dit echter dat de opzet en materialen door één persoon zijn ontworpen omdat de sectie Engels voor niveau 2 leerlingen (waar het experiment mee begon) ook bestaat uit één persoon. Mijn directe leidinggevende Dhr. R. de Ruijter heeft mij dan ook aan het begin van het schooljaar gevraagd om een onderzoek te starten naar het vak Engels binnen de unit handel voor de niveau 2 & 3 klassen. Het beoogde doel is hierbij om na te gaan of de invoering van het ERK een positieve invloed heeft op de ontwikkeling van de studenten en of de manier van lesgeven hanteerbaar is voor de individuele docent.

In hoofdstuk 1 behandel ik de opzet van het vak Engels voor niveau 2 & 3 leerlingen van de handelsopleidingen van het Leeuwenborgh College Maastricht. Hier komt mede aan bod hoe de leerlingen onderverdeeld worden in klassen op taalniveau en op welke wijze een docent kan bewijzen aan de hand van producten welk taalniveau de leerlingen beheersen bij diplomering.

In hoofdstuk 2 bespreek ik de haken en ogen van het ontworpen systeem. Door de sterke en zwakke punten toe te lichten en alternatieven aan te dragen zou het systeem beter en resultaat gerichter kunnen functioneren.
Door leerlingen in te delen op taalniveau is het makkelijker om hen te voorzien in de behoeftes naar uitleg en kennis. Leerlingen die niet tot nauwelijks Engels spreken hebben meer behoefte aan klassikale besprekingen dan leerlingen die al enige tijd blootgesteld zijn aan het Engels. Indeling op taalniveau is voornamelijk van belang door de grote onderlinge (leer)verschillen van leerlingen in het MBO onderwijs.
Maar doordat het systeem ontworpen en getest is op slechts 1 klas van circa 25 leerlingen is het zeer moeilijk om het toe te passen op de 8 klassen die er momenteel mee moeten werken. De werkdruk voor zowel de docent als de leerling ligt hierbij veel te hoog en daar zullen dus enkele veranderingen doorgevoerd moeten worden zoals het verkleinen van het aantal verplichte (bewijs)producten.

Hoofdstuk 3 beschrijft de 'toekomstdromen' en 'problemen'. Tijdens het schrijven van dit afstudeeronderzoek heb ik al veel wijzigingen door kunnen voeren maar er bestaan uiteraard nog enkele toekomstdromen die niet over een paar weken gerealiseerd kunnen worden. Hoofdstuk 3 behandelt deze ideeën waarbij ik beargumenteer op welke wijze zij een zeer positieve invloed zouden kunnen uitoefenen op de leer- en levensontwikkelingen van de leerlingen.

Zo pleit ik voor een digitale leeromgeving waardoor leerlingen nog meer kunnen werken met de feedback die ze krijgen. De invoering van een digitaal taalportfolio kan de vorderingen van de leerlingen weergeven. Daarnaast zal er gezocht moeten worden naar nieuwe lesmethodes. Eén van de problemen in de nabije toekomst zal zijn dat de huidige methode niet meer leverbaar is. Er moet daarom aandacht en geld vrijkomen om methodes te kunnen onderzoeken en in te voeren.
Ook pleit ik voor een communicatieplatform voor talen Leeuwenborgh breed. Aangezien de taaldocenten binnen het Leeuwenborgh vaak individueel of in tweetallen werken bestaat er ook de behoefte naar overleg onderling. Leeuwenborgh breed zou hier natuurlijk een sluitende oplossing voor gevonden kunnen worden.

Het afstudeeronderzoek wordt afgesloten door een conclusie en bijgestaan door verschillende bijlagen die de op van het vak Engels binnen het MBO kunnen verduidelijken.