Samenvatting

Introductie Artrose is de meest voorkomende gewrichtsaandoening en is een belangrijke oorzaak van pijn en invaliditeit bij volwassenen. Een veelvoorkomende behandelvorm bij artrose in een vergevorderd stadium is het plaatsen van een gewrichtsvervangende prothese. Bewegen en het trainen van lopen zijn belangrijke aspecten in de revalidatie om de loopafstand te vergroten en daarmee het beweeggedrag te verbeteren. Fysiotherapeuten in het Herstelhotel geven aan geen zicht te hebben op de mate waarin de beweegadviezen worden opgevolgd. Er bestaan verschillende middelen om motivatie en beweeggedrag in kaart te brengen. Nog onbekend is of een kilometerteller, bevestigd op een rollator, een geschikt middel is om geriatrische cliënten met een totale knie- of heupprothese te motiveren om meer te lopen en om daarbij het beweeggedrag in kaart te brengen. Het doel van deze pilotstudie is om hierover een uitspraak te doen.
Opzet Pilotstudie bestaande uit een retrospectief statusonderzoek en een fenomenologisch onderzoek.
Methode Een retrospectief statusonderzoek is uitgevoerd met behulp van dossiergegevens van alle cliënten met een totale knieprothese (TKP), een totale heupprothese (THP) of na een heupfractuur die in het afgelopen half jaar opgenomen zijn geweest. De onderzoekspopulatie van het fenomenologisch onderzoek bestond uit vier revaliderende geriatrische cliënten met een TKP, een THP of na een heupfractuur in het Herstelhotel te Groesbeek. De meetperiode bedroeg vier dagen per cliënt. Tijdens deze meetperiode liep de cliënt twee dagen met een rollator met een daarop bevestigde kilometerteller. De cliënt noteerde elke dag zelfstandig de gelopen afstanden. Na afloop werd de cliënt middels een semigestructureerd interview gevraagd naar zijn ervaringen met het lopen met de kilometerteller.
Resultaten Uit het statusonderzoek bleek dat 26 van 72 opgenomen cliënten voldeden aan de criteria van het onderzoek. Uit het interview kwam naar voren dat geen van de cliënten zich door de kilometerteller gemotiveerd voelde om meer te gaan lopen. Geen van de cliënten is in staat geweest zelfstandig de gelopen afstanden te noteren. De kilometerteller was voor de helft van de cliënten lastig te begrijpen. Twee cliënten hadden problemen met het aflezen van de kilometerteller als gevolg van visusproblematiek. Op het inzichtelijk maken van de gelopen afstanden reageerde de helft van de cliënten positief.
Conclusie De kilometerteller motiveerde niet om meer te gaan lopen bij revaliderende geriatrische cliënten in het Herstelhotel. Het in kaart brengen van het beweeggedrag werd door cliënten wel als positief ervaren. De kilometerteller kan worden ingezet voor dit doeleinde mits cliënten bij het noteren van de afstanden dagelijks ondersteuning krijgen, aangezien de gebruiksvriendelijkheid van de kilometerteller laag blijkt.
Verder onderzoek zal moeten uitwijzen of er andere middelen bestaan die effectief zijn om de motivatie om te lopen bij geriatrische revaliderende cliënten met een totale knie- of heupprothese te vergroten.