Samenvatting

Waar halen we in hemelsnaam de mensen vandaan?”. Dat is hedendaags in de bouwsector een veel gestelde
vraag naar aanleiding van de grote personeelstekorten. Doordat er op de arbeidsmarkt niet genoeg en
vakbekwaam personeel is lopen de bouwbedrijven als gevolg tegen diverse consequenties aan, zoals: uitloop
van de planning, verslechtering van de kwaliteit en desalniettemin hogere kosten.
De doelstelling van dit onderzoek is om een advies te geven hoe Hazenberg Bouw minder arbeidsintensief kan
bouwen met als doel een minder arbeidsintensieve labelwoning te ontwikkelen, om zo de personeelsinzet op
de bouwplaats te reduceren. Deze ontwikkelingen zullen daarbij gepaard gaan met een reductie van het aantal
manuren, waarbij de minder arbeidsintensieve ontwerpoptimalisaties zullen worden geïntegreerd in het
standaardconcept van de labelwoning. Naar aanleiding van de vraagstelling en de daarbij behorende
doelstelling is onderstaande hoofdvraag opgesteld:
In het vooronderzoek zijn de bouwactiviteiten van Hazenberg Bouw van de afgelopen vijf jaar inzichtelijk
gebracht. Hieruit is gebleken dat de focus voornamelijk lag op het bouwen van labelwoningen en
appartementen. Deze trend is onderzocht en zal de komende jaren worden voortgezet. Daarnaast heeft
Hazenberg Bouw samenwerkingen met partners, zoals Voorbij Prefab en geWOONhout die worden gezien als
strategische stappen om efficiëntie en standaardisatie te bevorderen. Een vergelijking met concurrenten toont
aan dat de trend van industrialisatie en standaardisatie omarmd wordt, hoewel Hazenberg Bouw minder
productiecapaciteit heeft dan sommige van zijn concurrenten.
Daarnaast benadrukt het onderzoek de noodzaak van vroege betrokkenheid van de aannemer en invloed
tijdens de ontwerpfase, met name bij het schetsontwerp. Uit het onderzoek is gebleken dat de verschuiving
van de betrokkenheid in het ontwerpproces en de impact van verschillende contractvormen van (grote) invloed
is.
Ook is er onderzoek gedaan naar de verschillende bouwmethoden en materialen, waarbij efficiëntiewinst
wordt behaald door het gebruik van prefab elementen. Hoewel er nog optimalisaties mogelijk zijn, illustreren
de bevindingen het belang van voortdurende innovatie en optimalisatie om arbeidsintensieve processen te
verminderen en efficiëntie te maximaliseren. Zo is in het onderzoek een verbeterd concept aangedragen die
een optimalisatie vertegenwoordigd van 34% ten opzichte van een standaard labelwoning.
In het onderzoek wordt de noodzaak van ontwerpoptimalisatie benadrukt om het ontwerp van de
labelwoningen minder arbeidsintensief te maken. Het onderzoek benadrukt de rol van het PDCA-model voor
continue verbetering, waarbij voldoende aandacht wordt besteed aan de implementatie van nieuwe innovaties
op alle aspecten, waaronder kosten, kwaliteit, tijd, duurzaamheid en veiligheid.