Samenvatting

Door de vergrijzing, vernieuwde wetgeving en terugtrekkende overheid gaat het aantal mantelzorgers in Nederland stijgen. Florence wil weten of zij veranderingen moet doorvoeren om aan de huidige wetgeving te kunnen voldoen en met welke risico's en kosten zij rekening moet houden. Om deze vraag te kunnen antwoorden, is een risicoanalyse gemaakt. Er is een afweging gemaakt tussen vier verschillende modellen. Het COSO model, ISO 31000, FERMA model en het CAS model. De keuze is op het COSO model gevallen omdat in dit model wettelijke eisen en regelgeving van toezichthouders is opgenomen als categorie. Ook de uniforme aanpak en de manier van rapporteren sluit aan bij de wensen van Florence.
Per 1 januari 2015 is de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten komen te vervallen. Hiervoor is de Wet Langdurige Zorg in de plaats gekomen. Aanspraak maken op deze wetgeving kan op het moment dat iemand 24 uur toezicht of zorg nodig heeft. De Wet Maatschappelijk Ondersteuning 2015 is bedoeld om mensen zo lang mogelijk thuis te laten wonen. De gemeente is verantwoordelijk voor uitvoering van deze wet. Zij bieden ondersteuning aan wanneer iemand niet meer zelfredzaam is en deze hulp ook niet uit het eigen netwerk kan verkrijgen. Door deze wetgeving zullen meer mensen mantelzorgtaken op zich moeten nemen.
Om de mantelzorgers te kunnen ontlasten zijn er een aantal aanpassingen gedaan in de wet. Mantelzorgers met een betaalde baan hebben recht op zorgverlof mits zij aan bepaalde voorwaarden voldoen. In de wetgeving zijn een aantal voorwaarden versoepeld waardoor meer mensen recht hebben op het zorgverlof. De Wet Flexibel Werken heeft de Wet Aanpassing Arbeidsduur vervangen, waardoor er naast flexibele werktijden, ook mogelijkheden zijn voor flexibele werkplekken. Respijtzorg wordt geleverd vanuit gemeenten. Dit is geen wet maar een beleid om mantelzorgers te ondersteunen. Een vrijwilliger of zorgprofessional neemt alle mantelzorgtaken van de mantelzorger tijdelijk over om de mantelzorger te ontlasten.
Florence heeft momenteel geen beleid om haar medewerkers, die mantelzorger zijn, te ondersteunen. Wel hanteert zij het Collectieve Arbeidsovereenkomst voor Verpleeg- en verzorgingshuizen, thuiszorg, kraamzorg en jeugdgezondheidszorg. Artikel 6.8 in deze CAO is sinds 1 januari 2015 in strijd met de wet. Aanpassing van het CAO is daarom nodig.
Naar aanleiding van een aantal interviews blijkt dat er weinig problemen worden ervaren met deze werknemers. Er wordt gehandeld uit normen en waarden binnen de organisatie om de werknemers ondersteuning te bieden. Uit de afgenomen enquête onder de werknemers blijkt dat werknemers die kenbaar hebben gemaakt mantelzorger te zijn, dit ook zo ervaren. Daarentegen hebben zij behoefte om op kortere termijn verlof te krijgen en geven zij aan lichamelijk overbelast te zijn door de mantelzorgtaken.
Florence heeft geen inzicht in kosten die betrekking hebben op mantelzorgers. Het is niet te achterhalen hoeveel kort- en langdurend zorgverlof is opgenomen en of het ziekteverzuim onder deze groep hoger is. Door dit te registeren kan zij deze kosten inzichtelijk maken en zien hoe groot de impact is voor de organisatie.
Het is Florence aan te raden om een mantelzorgbeleid te schrijven, waarin aanvullende bepalingen staan ten opzichte van de wetgeving en het aangepaste CAO VVT. Daarnaast is het agenderen van mantelzorg een stap vooruit. Hierdoor kan zij beter inventariseren wie er mantelzorger is en beter tegemoet komen in hun behoeften. Door middel van het registreren van zorgverlof en ziekteverzuim met betrekking tot mantelzorgtaken kan Florence inzichtelijk maken hoe groot het risico is en welke kosten hieraan verbonden zijn. Aan de hand van de gegevens die daaruit voortkomen kan zij verder handelen.