Samenvatting

Het ontwerpgericht onderzoek dat voor u ligt, richt zich op het ontwikkelen van een product
dat de sociale veiligheid binnen de Rebound, een afdeling van het Orthopedagogisch
Didactisch Centrum (OPDC), vergroot. Het uiteindelijke product heeft als doel om pesten
binnen de Rebound aan te pakken en het leerklimaat veiliger te maken.
Na een uitgebreide studie van verschillende pestprotocollen en methoden die worden
gebruikt in vergelijkbare onderwijsinstellingen, is het materiaal waar op het OPDC mee wordt
gewerkt tegen het licht gehouden. De meeste pestprotocollen zijn volgens een zogeheten
vijfsporenaanpak geschreven. Dit houdt in dat de basis uit vijf verschillende aspecten
bestaat: preventie, signalering, aanpak, nazorg en evaluatie. Deze aanpak is ook gehanteerd
bij het ontwikkelen van het product.
Nadat er onderzoek is gedaan naar de literatuur, zijn er verschillende interviews gehouden
met het personeel van de Rebound. Zo zijn er gesprekken geweest met zowel oude als
nieuwe docenten, een sociaal werker en een oud teamleider. Hieruit kwam naar voren dat
docenten onvoldoende weten hoe ze pestgedrag kunnen signaleren of hoe ze er mee om
kunnen gaan. Voor de meesten is het huidige pestprotocol niet toereikend en is er behoefte
aan handvatten om pestgedrag beter te kunnen signaleren en aanpakken. Tijdens het
gesprek met de sociaal werker is het idee voor een gedragscontract ontstaan. Dat is een
contract waarin de leerling zich bereid verklaart zich in te zetten voor een veilige
leeromgeving en zo medeverantwoordelijkheid krijgt.
Om tot het product te komen, is gebruik gemaakt van de prototypingmethode. Er zijn
verschillende versies van het protocol en het contract ontwikkeld en voorgelegd aan
docenten, de sociaal werker en leerlingen voor feedback en evaluatie. Hun input heeft ons
geholpen om de definitieve versies te verfijnen en af te stemmen op de specifieke behoeften
van het OPDC.
Op basis van ons onderzoek en de ontwikkeling van het product, worden de volgende acties
aanbevolen, en staan uitgebreid beschreven in hoofdstuk 4:
1. Bewustwording: om het product goed te implementeren is het belangrijk om het hele
team te informeren en te betrekken bij de verder invulling.
2. Betrokkenheid van leerlingen: om leerlingen te betrekken bij het creëren van een
veilig leerklimaat worden ze geïnformeerd over het nieuwe pestprotocol, de
signaleringskaart en specifiek de rol van het gedragscontract.
3. Kennis: om nieuwe docenten op weg te helpen is het aan te raden om op één plek te
kunnen zien wat precies de vaste regels zijn op de Rebound. Onze aanbeveling is
dan ook om hiervan een overzicht te maken en in de klassenmap te plaatsen.
De implementatie van zowel het pestprotocol, de signaleringskaart als het gedragscontract,
biedt de mogelijkheid om pestgedrag aan te pakken en een veilige en inclusieve
leeromgeving te creëren. Door actief samen te werken en de aanbevelingen op te volgen,
kan er een blijvende verandering gerealiseerd worden op de Rebound, en het welzijn van
alle leerlingen en docenten bevorderen