Samenvatting

Er liggen veel peuken op de grond op het terrein van Kleinpolderplein, een uitvoeringslocatie van de
gemeente Rotterdam. Naast dat dit heel storend is voor zowel rokende- als niet rokende
medewerkers, beïnvloedt dit ook het milieu negatief. Daarnaast komt een deel van de peuken in het
Schiekanaal terecht, dat direct aan de zijkant van Kleinpolderplein grenst. Het Schiekanaal is met één
sluis verbonden aan de maas, wat uitmondt in de Noordzee. Hierdoor komen veel van de giftige
stoffen in de Noordzee terecht.
In dit afstudeeronderzoek is onderzocht met welke reden de medewerkers van de gemeentelijke
Rotterdamse uitvoeringslocatie Kleinpolderplein hun peuk op de grond gooien. Het concrete doel
van deze opdracht is het ontwikkelen van een interventie die het aantal peuken op het terrein van
kleinpolderplein reduceert.
Voor het onderzoek is de Design Thinking methode gebruikt. Deze onderzoeksmethode gebruikt zes
stappen om van een onderzoeksvraag naar een interventie te komen. In de empathize en define fase
worden de gegevens verzameld aan de hand van een tiental interviews met medewerkers van
Kleinpolderplein. Deze gegevens worden verwerkt via een thematische analyse. Vervolgens volgt in
de ideate fase een brainstorm waar mogelijke interventies uitrollen. In de prototype fase wordt een
prototype ontwikkelt die in de testfase wordt getest. Tot slot volgt de implement fase waarin het
verbeterde prototype wordt geïmplementeerd als interventie (Dekker, 2020).
Uit de interviews blijkt dat er een aantal factoren zijn die het ongewenste gedrag (een peuk op de
grond gooien) veroorzaken. De meest genoemde factor is het gebrek aan faciliteiten op het terrein.
Sinds de nieuwe wetgeving rondom roken zijn alle rookplekken en asbakken verplicht weggehaald,
waardoor er geen alternatief meer is om de peuk in te doen. Een andere factor is een gebrek aan
duidelijke regels rondom roken. Ook blijkt de sociale norm een grote factor voor het ongewenste
gedrag.
Uit het onderzoek blijkt dat de medewerkers niet moedwillig het terrein willen vervuilen, maar
kiezen voor de makkelijkste weg om hun peuk kwijt te raken. Wanneer er meer faciliteiten komen
voor de peuk, is de kans groot dat deze veel gebruikt wordt. Daarom worden er drie nieuwe
rooklocaties gecreëerd. Daarnaast zal ook een verschuiving van de sociale norm bijdragen aan het
stimuleren van het gewenste gedrag. Dit wordt gedaan door nudge-stickers te plaatsen op de nieuwe
asbakken, met stimulerende slogans en afbeeldingen. Deze zijn eerst getest op populariteit bij de
medewerkers, waarna de meest gekozen sticker is ontwikkeld.
De conclusie is dat er meer rookfaciliteiten op het terrein van Kleinpolderplein nodig zijn, met
voldoende asbakken om de peuk in te deponeren. Medewerkers kunnen extra worden gestimuleerd
door in te spelen op de sociale norm en ook door rolmodellen zoals teamleiders het goede voorbeeld
te laten geven.
Door een gebrek aan tijd was het niet mogelijk om de volledige interventie te implementeren.
Daarom heeft de onderzoeker ervoor gekozen om na het onderzoek, tijdens de zomermaanden, een
arbeidsplaats aan te nemen bij de gemeente Rotterdam. Zo is het voor haar mogelijk om de
interventie volledig te implementeren in een groter tijdsbestek.