Samenvatting

Aan de hand van het Double Diamond-Model van Van 't Veer et al. (2020) is er onderzoek gedaan
naar de sport- en bewegingsmogelijkheden voor de cliënten die wonen en dagbesteding volgen
bij Koninklijke Kentalis op de locatie in Vries. De cliënten die hier wonen en dagbesteding volgen,
hebben een communicatief meervoudige beperking (CMB). Na de transitie van de dagbesteding
op deze locatie zijn veel van de sport- en bewegingsactiviteiten, die gedaan werden op de
dagbesteding, komen te vervallen. Deze activiteiten zouden na de start van de transitie plaats
moeten vinden op de woningen, maar uit de praktijk is gebleken dat dit op dit moment nog niet
voldoende gebeurt. Naar aanleiding van dit onderzoek is er een product ontwikkeld, namelijk
een draaiboek. Dit product is ontwikkeld om de medewerkers van de woningen van Koninklijke
Kentalis op de locatie in Vries handvatten te geven, waarmee zij de cliënten kunnen
ondersteunen in het voldoen aan de bewegingsrichtlijnen van de Gezondheidsraad (2017) en
daarnaast om bewustwording te creëren bij deze medewerkers over de positieve effecten van
sport en beweging voor de cliënten.
De probleemanalyse is opgesteld met behulp van vakliteratuur en veldorïentatie, waarbij gebruik
is gemaakt van contextuel interviewing en een enquête. Vanuit de vakliteratuur is naar voren
gekomen wat de beweegrichtlijnen zijn voor de doelgroep van het onderzoek, namelijk 2,5 uur
matig of intensief bewegen per week en daarnaast twee keer per week bot- en spierversterkende
activiteiten ondernemen (Gezondheidsraad, 2017). Ook zijn de positieve effecten van sport en
bewegen op zowel de mentale als fysieke gezondheid naar voren gekomen vanuit de
vakliteratuur. Daarnaast bleek uit de enquête dat er verschillende redenen zijn waarom het op
dit moment niet lukt om voldoende sport- en bewegingsactiviteiten op de woningen te
ondernemen. De belangrijkste redenen waren het niet hebben van genoeg vrijwilligers of
personeel, gebrek aan kennis over hoe sport- en bewegingsactiviteiten op de juiste manier
aangeboden kunnen worden aan de cliënten, de motivatie van de cliënten of de medewerkers en
het gebrek aan tijd en/of ruimte in het programma.
Om tot ontwerpeisen te komen voor het product is er gebruik gemaakt van affinity mapping,
contextuel interviewing, best practices en deskresearch. Hieruit kwam naar voren dat het
product leuk en motiverend moet zijn voor de cliënten en aan moet sluiten bij hun
belevingswereld. Daarnaast is het voor de medewerkers van belang dat er duidelijkheid is over
wat voor sport- en bewegingsactiviteiten er aangeboden kunnen worden en hoe het op een juiste
manier aangeboden kan worden. Ook is variatie in het aanbod belangrijk. Voor het ontwerpen
van het product hebben er vervolgens twee evaluatierondes plaatsgevonden met verschillende
betrokkenen. Naar aanleiding van de ontwerpeisen en de evaluatierondes is er een draaiboek
ontworpen bestaande uit een poster, presentatie en spelboxen.
Daarnaast is er naar aanleiding van het onderzoek een brief geschreven naar de manager zorg en
de teamleiders van wonen en dagbesteding van Koninklijke Kentalis op de locatie in Vries. Hierin
wordt het belang van sport en beweging benadrukt met daarbij aanbevelingen om ervoor te
zorgen dat de cliënten op de locatie in Vries genoeg beweging krijgen volgens de
beweegrichtlijnen van de Gezondheidsraad (2017). De aanbevelingen zijn om uren vrij te maken
voor een spelbegeleider die op de woningen sport- en bewegingsactiviteiten met de cliënten kan
ondernemen of de medewerkers van de woningen kan ondersteunen bij deze activiteiten,
minstens één keer in de week een sportactiviteit te ondernemen met de cliënten onder
dagbestedingstijd en als laatste om per cliënt te onderzoeken welke sport- en
bewegingsactiviteiten passend zijn om op deze manier aan te sluiten bij de behoeften van de
cliënt.