Samenvatting

Bijna de helft (46%) van de ondernemers binnen de groene sector ervaart verhindering in de bedrijfsvoering door een tekort aan hoveniers (UWV, 2019). Uit onderzoek van Colland (2021) blijkt dat ruim één op de drie instromende hoveniers in de leeftijdscategorie 20-24 jaar het risico loop vroegtijdig te stoppen met het werk en niet duurzaam inzetbaar blijft. Voor hoveniersbedrijven is dit een verlies aan arbeidspotentieel waar veel vraag naar is (Franken & Mateman, 2019).

Dit maakt dat activiteiten gericht op het begeleiden tijdens de doorstroomfase om duurzaam inzetbaar te blijven zinvol zijn, met als doel om de uitstroom van deze groep te verkleinen. Bovendien zijn duurzaam inzetbare medewerkers gelukkiger, gezonder, productiever en blijven zij organisaties langer trouw (Balm ea., 2019). Hierdoor is de volgende onderzoeksvraag opgesteld: Hoe kan begeleiding vanuit de beroepsopleiding en het hoveniersbedrijf worden verbeterd zodat het bijdraagt aan de duurzame inzetbaarheid van instromende hoveniers in de arbeidsmarktregio Zwolle in de leeftijdscategorie 20-24 jaar?

Om dit te onderzoeken is een kwalitatief onderzoek uitgevoerd. Hiervoor zijn negen instromende hoveniers in de leeftijdscategorie 20-24 jaar, drie bedrijfsleiders van hoveniersbedrijven en drie docenten van de opleiding Hovenier geïnterviewd. Tijdens de interviews zijn de onderwerpen: huidige begeleiding van de beroepsopleiding en het hoveniersbedrijf, ervaring van de huidige begeleiding van de beroepsopleiding en het hoveniersbedrijf en de vier voorspellers van duurzame inzetbaarheid uit de “Duurzame InzetbaarheidsIndeX’ aan bod gekomen (TNO, 2021).

Uit het onderzoek is naar voren gekomen dat zowel de instromende hoveniers, bedrijfsleiders als docenten een eenduidig beeld hebben over de huidige begeleiding van de beroepsopleiding en het hoveniersbedrijf. De focus van de begeleiding van de beroepsopleiding is gericht op het voorbereiden op het werk bij het hoveniersbedrijf door de studenten bij te sturen op de resultaten van het onderwijsprogramma. De focus van de begeleiding van het hoveniersbedrijf is gericht op zelfstandigheid van de instromende hoveniers en op het door ontwikkelen van praktische kennis en vaardigheden door de instromende hoveniers veel ervaring te laten opdoen.
De instromende hoveniers, bedrijfsleiders en docenten zijn tevreden over de huidige begeleiding van de beroepsopleiding. De instromende hoveniers ervaren goede hulp te krijgen indien dit nodig is en vinden het fijn te beschikken over autonomie. De bedrijfsleiders en docenten vinden dat de instromende hoveniers met een mbo-diploma over een goede basis beschikken wat bijdraagt aan een goede start op de arbeidsmarkt. De instromende hoveniers zijn ook tevreden over de huidige begeleiding van het hoveniersbedrijf. Zij vinden het prettig veel vertrouwen en vrijheid te krijgen van de voorman. Wel heeft ruim de helft van de instromende hoveniers de wens geuit om meer aandacht op persoonlijke ontwikkeling gericht op de loopbaan te krijgen. Alle bedrijfsleiders en docenten kunnen zich dit voorstellen.

De instromende hoveniers geven aan het werk fysiek zwaar te vinden, maar wel een goede gezondheid te ervaren. Zowel de instromende hoveniers als bedrijfsleiders geven aan dat het aanbod gericht op vakgerichte cursussen voldoende is. Ruim de helft van de instromende hoveniers geeft aan meer behoefte aan begeleiding gericht op persoonlijke ontwikkeling te hebben. Voorts geven alle instomende hoveniers aan graag als hovenier te werken en voelen zij zich betrokken bij het hoveniersbedrijf. De werk-privé balans wordt als goed benoemd.
De conclusie is dat de instromende hoveniers, bedrijfsleiders en docenten tevreden zijn over de huidige begeleiding van de beroepsopleiding en het hoveniersbedrijf. Wel is de begeleiding van het hoveniersbedrijf onderbelicht op loopbaanontwikkeling.