Samenvatting

“Een bezielde professional die is opgeleid aan Viaa, heeft bovendien een open oog voor de zinvragen en levensovertuiging van de mens die hij in zijn werk ontmoet.” Dit citaat komt uit een beleidsdocument van Hogeschool Viaa en laat zien dat het thema zingeving belangrijk is voor Hogeschool Viaa en haar christelijke karakter. Specifiek het lectoraat ´Zorg en Zingeving´ wil
stimuleren dat studenten aandacht geven aan de zingevingskaders van personen die zij in hun toekomstige beroepspraktijk tegenkomen. Hier wordt echter wat terughoudendheid geconstateerd bij de studenten. Mede naar aanleiding van enkele onderzoeksresultaten wordt ervan uitgegaan dat de persoonlijke zingeving van studenten hier een grote rol in speelt. Naar aanleiding hiervan is dit onderzoek in opdracht van het lectoraat uitgevoerd met als hoofdvraag: ‘Welke rol speelt de
persoonlijke zingeving van studenten op Hogeschool Viaa in hun handelen in de beroepspraktijk?’
Allereerst is de persoonlijke zingeving van studenten onderzocht. Vervolgens is onderzocht in hoeverre en op welke wijze de studenten aandacht geven aan de zingevingskaders van anderen in hun beroepspraktijk en welke onderliggende factoren hierbij meespelen. Er zijn diepte-interviews afgenomen waarbij ook gedeeltelijk gebruik is gemaakt van de
onderzoeksmethodiek ‘Storytelling’. Hierbij werden studenten uitgenodigd om persoonlijke verhalen te vertellen om hun persoonlijke zingeving in kaart te brengen. Er zijn in dit onderzoek zes studenten geïnterviewd, waarvan er vijf interviews uiteindelijk bruikbaar waren. Dit betroffen interviews van twee studenten van HBO-V, twee studenten van Social Work en één student van de Pabo.
Uit de resultaten blijkt dat studenten zingeving voornamelijk ervaren in het individu zelf en de verbondenheid met anderen. Enkele bronnen zijn een positieve houding, welzijn, ontplooiing, diepgaand contact en betekenisvol zijn voor anderen. Daarnaast lijkt ook in wisselende mate zingeving ervaren te worden uit het geloof. Verder geven de studenten ten eerste aandacht aan zingeving door het bestaande zingevingskader bij een persoon te ontdekken en vervolgens te
versterken. Ten tweede wordt geprobeerd de zingevingskaders te vergroten door bijvoorbeeld extra zingevingsbronnen aan te moedigen. Er kan geconcludeerd worden dat persoonlijke zingeving op veel manieren ervaren kan worden. Het zo goed mogelijk voorzien in de zingevingsbehoefte van bijvoorbeeld de client staat centraal in de beroepspraktijk en er is daarom veel aandacht voor het zo goed mogelijk afstemmen daarop. Op drie manieren speelt de persoonlijke zingeving een rol in de beroepspraktijk. Ten eerste doordat zingevingsbronnen en – vragen door de studenten herkend worden. Ten tweede omdat studenten hun positieve zingevingservaringen lijken te gunnen aan anderen. Dit betreffen dan ervaringen uit alledaagse zingevingsbronnen. Ten derde door het belang dat er wordt gehecht aan zingeving door de studenten. In wisselwerking met de professionele rol blijkt de persoonlijke zingeving van studenten wel degelijk een rol te spelen in de beroepspraktijk.
Door de zeer open onderzoeksmethode is het niet goed mogelijk te concluderen in welke bronnen zingeving nu het meest ervaren wordt. Daarnaast blijkt de professionele rol een belangrijke onderliggende factor te zijn die niet geconstateerd werd bij de geïnterviewde Pabo-student. Vervolgonderzoek naar deze punten wordt aanbevolen. Daarnaast wordt aan het lectoraat onder andere ook aanbevolen bij het ontwikkelen van instrumenten rekening te houden met de diversiteit aan zingevingstijlen en -bronnen. Zowel bij de student zelf, de ander en in hun onderlinge wisselwerking. Bevat een samenvatting in het Engels. Includes a summary in English.