Samenvatting

Kliniek langdurige zorg De Meander is een locatie binnen GGZ Drenthe waar mensen met ernstige psychiatrische aandoeningen verblijven. Een van de onderzoekers heeft stage gelopen bij kliniek de Meander, tijdens haar stageperiode gaven de werknemers aan gebreken te ervaren omtrent rehabiliterend en herstelgericht werken. De visie van GGZ Drenthe luidt als volgt: “wij zien mensen” met onderschrift “Wij werken samen aan herstel en kwaliteit van leven.” (Missie En Visie - Wij ZIEN Mensen!, z.d.). Deze visie en de gebreken omtrent rehabilitatie en herstel bij kliniek de Meander diende als aanleiding voor dit onderzoek. In de veldoriëntatie is er gesproken met professionals op het gebied van rehabilitatie en herstel. Uit deze interviews kwam naar voren dat de houding van hulpverleners een belangrijke factor is in het rehabiliterend en herstelgericht werken. Vervolgens is er onderzoek gedaan naar de werkwijze van werknemers van kliniek de Meander. Hieruit kwam naar voren dat ze bekwaam waren in het rehabiliterend werken en dat er meer aandachtspunten waren omtrent het herstelgericht werken. In het vervolg van het onderzoek is de focus gelegd op het herstelgericht werken. Hiervoor is er met cliënten gesproken maar ook met ervaringsdeskundigen en andere belangrijke betrokkenen binnen GGZ Drenthe. Hierin werd duidelijk dat er op het gebied van herstelgericht werken ontwikkelpunten zijn, de houding van herstelgericht werken is werknemers nog niet eigen. Omdat het een houding en visie betreft is verandering een uitdaging, het gaat om een cultuuromslag. Er wordt binnen de GGZ meestal gewerkt vanuit het klinische model waarbij de focus ligt op problematiek bestrijden, het tegenovergestelde van het herstelgericht werken waar in er wordt gekeken naar mogelijkheden van de cliënt. Daarnaast werd duidelijk vanuit de gesprekken met cliënten dat zij zichzelf slechts als patiënt zien en niet als mens, zowel door de hospitalisatie als de bejegening van hulpverleners. De werknemers gaven zelf aan door tijdsdruk en het personeelstekort de agenda boven de cliënt te plaatsen. Om de werknemers mee te nemen in het onderzoek is er input gevraagd over de vorm van het product. Hier kwam naar voren dat zij voorkeur hadden voor workshops, tools en e-learning over herstelgericht werken. Herstelgericht werken betreft een visie, om dit over te brengen op de werknemers moet op de werkvloer het dialoog over herstelgericht werken gestimuleerd worden. Om dat dialoog te openen hebben wij gekozen om een werkgroep op te richten die zich gaat richten op herstelgericht werken. Ons product bestaat uit een draaiboek waarin de workshops, tools en e-learning beschreven staan voor de werkgroep die dient als leidraad en een presentatie over herstelgericht werken om de visie over te brengen op de werkgroep. Er zijn aanbevelingen gedaan om het herstelgericht werken verder te bevorderen. De eerste aanbeveling is om een ervaringsdeskundige in te schakelen die ervaren is in het herstelgericht werken om ondersteuning te bieden aan werknemers en cliënten. De tweede aanbeveling is om de Recovery Oriented Practices Index – Revised (ROPI-R) uit te voeren, deze tool biedt een nulmeting voor het herstelgericht werken. De resultaten vanuit de ROPI-R kunnen gebruikt worden voor een vervolgend onderzoek.