Samenvatting

De ontwerpscriptie is uitgevoerd voor Marjolein Bruinenberg, eigenaar van het Opleidingsinstituut De Stem van het Kind. Het opleidingsinstituut richt zich op het overbrengen van kennis over spelmethodieken aan jeugdprofessionals (De Stem van het Kind, 2020). In de praktijk van jeugdprofessionals worden kinderen en jeugdigen met onder andere hechtingsproblematiek begeleid. Om hechtingsproblematiek inzichtelijk te maken is de methodiek ‘LosVast’ ontwikkeld, waaruit naar voren kan komen of kinderen en jeugdigen signalen laten zien van hechtingsproblematiek. Bij de opdrachtgever is er een behoefte aan de volgende stap van ‘LosVast’, namelijk een spelmethodiek waarbij de focus ligt op het herstel van hechting. Volgens de opdrachtgever kan dit worden vormgegeven als een non-verbale spelmethodiek. Hoewel er verschillende methodieken op de markt zijn om hechting te herstellen, zijn er geen methodieken die de focus leggen op het non-verbale aspect en werken vanuit
het perspectief van kinderen en jeugdigen. Om onder andere deze reden is de volgende ontwerpvraag geformuleerd: ‘Waar moet een non-verbale spelmethodiek voor herstel van hechting tussen kinderen, jeugdigen en ouders aan voldoen en hoe kan dit het beste worden vormgegeven?’. Het doel van dit onderzoek is het ontwikkelen van een geschikte methodiek.
Voor het ontwikkelen van de geschikte methodiek is gebruik gemaakt van Design Thinking methode, waarin in vijf fasen wordt toegewerkt naar de oplossing van een probleem. Deze ontwerpscriptie is tot stand gekomen door literatuur- en veldonderzoek. Met behulp van interviews, gesprekken met de opdrachtgever, een fysieke brainstormsessie en literatuuronderzoek is gewerkt naar de ontwikkeling van een prototype. Design Thinking is een geschikte methode gebleken voor een ontwerponderzoek, waarbij kinderen en jeugdigen met hechtingsproblematiek centraal staan. Aangezien deze doelgroep niet geïnterviewd kon worden, is gekozen om jeugdprofessionals te interviewen over de ontwerpvraag. Uit deze interviews is informatie verkregen over hechtingsproblematiek, het herstellen van hechting tussen kinderen, jeugdigen en ouders, het hersteld gedrag van kinderen en jeugdigen en non-verbale spelmethodieken. Uit de verschillende onderzoeksbronnen blijkt dat een non-verbale spelmethodiek wenselijk wordt geacht door de jeugdprofessionals en dat de spelmethodiek, bij de ontwikkeling, aan enkele voorwaarden en onderdelen moet voldoen. De belangrijkste voorwaarde is een bepaalde volgorde van fases over hoe de spelmethodiek is opgebouwd, namelijk: starten met psycho-educatie voor ouders, daarna inzicht en informatie bieden over de manier waarop herstel van hechting met het kind en de jeugdige kan worden bereikt, waarna het kind, de jeugdige en ouders samen gaan werken aan het herstel.
Via een brainstormsessie, door gebruik te maken van mindmapping, zijn samen met de opdrachtgever en haar medewerker verschillende ideeën gegenereerd, waarna het beste idee is verwerkt tot een prototype. Dit prototype bleek van grote omvang te zijn, namelijk doorlopen van de methodiek beschreven in het werkboek de ‘Berg van Herstel’ met bijbehorende onderdelenom de methodiek uit te voeren. In overleg met de opdrachtgever is gekozen om niet de gehele methodiek uit te werken, gezien de omvang. Het prototype bevat een gedeelte van de methodiek, waarbij diverse onderdelen zijn opgenomen. Naar aanleiding van de testfase (uitgevoerd door jeugdprofessionals bij jeugdigen met hechtingsproblematiek) is feedback gegeven op het eerste prototype, waarbij de belangrijke feedbackpunten als aanpassingen zijn beschreven. Het prototype is positief ontvangen door de jeugdprofessionals en wordt werkzaam geacht door de kinderen en jeugdigen die de methodiek hebben getest. Het doel van dit prototype (wanneer het verder is uitgewerkt) is helpen om hechting te herstellen tussen kinderen, jeugdigen en ouders. Bevat een samenvatting in het Engels. Includes a summary in English.