Samenvatting

Managementsamenvatting
Het is bijna niet voor te stellen, je probeert duidelijk te maken dat je naar huis moet, maar
keer op keer word je gevraagd of je een spelletje wilt doen of koffie wil drinken. Terwijl jij
weet dat je kinderen op je wachten... Dit is de realiteit voor veel bewoners met
(ver)gevorderde dementie. Door het ziektebeeld staan ze met één been in het hier en nu en
met de ander in hun eigen realiteit, waarbij ze vaak gebeurtenissen uit hun verleden ervaren
alsof ze zich in die tijd bevinden, wat het moeilijk maakt om de huidige situatie te begrijpen
(Dröes et al., 2017). Van de assisterend medewerker (AM) wordt verwacht hier mee om te
kunnen gaan, maar zij hebben vaak niet de opleiding of werkervaring die hiervoor nodig is.
Tijdens dit onderzoek gaan wij uitzoeken hoe de AM geholpen kan worden om toch deze
ondersteuning te kunnen bieden.
Het overkoepelende doel van dit onderzoek is om het sociaal functioneren van de bewoners
van de Verpleeghuis Psychogeriatrische Unit (VPU) te bevorderen. Dit wordt gedaan door te
onderzoeken op welke manier de AM's hun kennis over signaalgedrag kunnen vergroten én
beter kunnen worden in het kiezen van activiteiten om met dit gedrag om te gaan. Hierdoor
begrijpt de AM het gedrag beter en kan deze de bewoner beter ondersteunen in diens
gemoedstoestanden. Dit zorgt ervoor dat de bewoner beter begeleid wordt bij de deelname
aan de sociale omgeving. Daarnaast kan de AM veranderingen in gedrag sneller signaleren,
wat helpt bij het voorkomen van escalaties.
Het onderzoek is gestart bij de ontdekking van het probleem. Daarna is geanalyseerd hoe
het probleem tot uiting komt op maatschappelijk-, organisatorisch- en praktijkniveau.
Hierbij zijn verschillende onderzoeksmethodes gebruikt. Zo zijn er een literatuurstudie en
een observatie uitgevoerd, interviews gehouden, vragenlijsten naar externe organisaties en
enquêtes naar het netwerk van de bewoners gestuurd. De probleemanalyse is uitgebreid
uitgewerkt in hoofdstuk 2.
Na de probleemanalyse is door middel van de Persona's, de Customer Journey Map,
interviews, het Future Wheel en de Desicion Matrix tot een doelstelling gekomen. Het doel
van dit onderzoek is om AM's op de VPU te ondersteunen bij het herkennen van gedrag van
bewoners met (ver)gevorderde dementie en interventies te vinden die daarbij aansluiten.
Na de doelstelling is opzoek gegaan naar een oplossing. Dit is gedaan door deelvragen op te
stellen. Deze deelvragen zijn uitgewerkt met behulp van meerdere methodieken. Zo zijn er
interviews uitgevoerd, is er literatuuronderzoek gedaan en een ethisch dialoog gevoerd. Om
tot eerste productideeën te komen is de methode Brainwriting toegepast, waarna vanuit de
Decision Matrix gekozen is voor prototype 1 van het Handboek.
Prototype 1 is gepresenteerd met behulp van de Customer Journey Map. De feedback is
verwerkt in prototype 2. Deze is wederom gepresenteerd met de Customer Journey Map,
waarbij feedback is gevraagd aan een focusgroep. Deze laatste feedbackronde heeft geleid
5
tot het eindproduct, zoals beschreven in hoofdstuk 1. De volledige onderzoeksaanpak is
beschreven in hoofdstuk 3.
Het eindproduct is het handboek Samen in de huiskamer, opgebouwd uit een voorblad,
inhoudsopgave, inleiding, en een handleiding met kleurcodering. Het hoofdonderdeel bevat
vier gedragingen, elk behandeld op twee pagina's. Een pagina gaat over het herkennen van
gedrag. De ander gaat over passende activiteiten en ruimte voor aanvullingen. Het
handboek sluit af met een toelichting over de totstandkoming, een evaluatie en een
feedbackformulier.
Aan de hand van het eindproduct is een bijbehorend advies geschreven. Deze is gebaseerd
op informatie die tijdens het onderzoek naar voren is gekomen. Het advies staat uitgewerkt
in hoofdstuk 4.
Aan het einde van het onderzoek is samen met de opdrachtgever geconcludeerd dat met
het Handboek Samen in de huiskamer de doelstelling behaald is.