Samenvatting

Iedereen heeft in zijn of haar omgeving een KOPP/KOV kind of is zelf een KOPP/KOV kind. Uit onderzoek blijkt namelijk dat één op de vier kinderen opgroeit in een dergelijk gezin (Trimbos, z.d.). KOPP/KOV kinderen lopen 2 á 3 keer meer kans om zelf psychische klachten te ontwikkelen en deze kinderen doen 5 keer vaker beroep op de hulpverlening dan hun leeftijdsgenoten. Vanuit de doelgroep zelf komen er signalen dat men zich niet gezien en gehoord voelt.
De opdrachtgever heeft in het werkveld ook te maken met deze doelgroep. Binnen de organisatie worden kinderen begeleidt waarvan vaak één of beide ouder(s) psychische problematiek heeft. Daarnaast worden er volwassenen met psychische problematiek begeleidt. Een groot aantal van hen heeft kinderen. Wanneer de indicatie voor de ouder is afgegeven blijkt in de praktijk, tijdens de eerste screening, weinig aandacht en tijd voor de kinderen te zijn. Vanuit deze basis is het onderzoek gestart met als doel het sociaal functioneren van deze kinderen te bevorderen, zodat zij op volwassen leeftijd geen achterstand hebben op hun leeftijdsgenoten om te participeren in de maatschappij. Het beoogde product dient bij te dragen aan sociale gelijkheid waarin iedereen gelijke kansen heeft om te participeren.
Als professional dient, de ambulant begeleider binnen de organisatie, in deze context op te komen voor het belang van het individu (BPSW, 2021). De professional is extra alert om op te komen voor de belangen van diegenen die niet altijd zelfstandig keuzes kunnen maken. Kijkend naar KOPP/KOV kinderen; zij zijn vanwege hun leeftijd en hun loyaliteit naar ouders toe niet altijd in staat om aan te geven wat zij nodig hebben.
Voor het doen van gedegen onderzoek is er vanuit verschillende bronnen informatie ingewonnen. Van essentieel belang was de input van de doelgroep zelf. Vanwege de gevoeligheid van het onderwerp en de leeftijd van de kinderen is er gekozen hen niet zelf te benaderen. Er zijn interviews afgenomen onder volwassenen uit KOPP/KOV gezinnen. Daarnaast is er een steungroep gestart waaraan verschillende disciplines vanuit de organisatie deelnamen. Zij dachten vanuit hun eigen expertise mee in het ontwerpen van het product. Aanvullend zijn er enquêtes onder de ambulant begeleiders binnen de organisatie gehouden. Als onderbouwing is er literatuuronderzoek gedaan. Vanuit deze uitkomsten zijn er ontwerpeisen opgehaald die zijn vertaald naar een product.
Het product dient te voldoen aan de ontwerpeisen die zijn opgehaald bij volwassenen die voorheen kinderen uit KOPP/KOV gezinnen waren. De ontwerpeisen zijn, meer aandacht, liefde, veiligheid en structuur ervaren. Hierbij werd een persoon uit het informele netwerk aanbevolen, die het gezin op gezette tijden kan ontlasten en leuke en ontspannen activiteiten met het kind kan ondernemen.
Het product is een middel dat bijdraagt aan het vinden van een duurzaam derde persoon. Het is een tool voor de ambulant begeleider om te achterhalen wie die derde persoon kan zijn. In hoofdstuk 1 is te lezen hoe dit product is vormgegeven en welke kansen dit product verder biedt.
Het product is eerst als prototype ingezet en vanuit feedback van de focusgroep en het inzetten in de praktijk is deze doorontwikkeld tot het uiteindelijke product in de vorm van een toolbox. Door de organisatie is gevraagd om vijf van deze toolboxen te realiseren. Ook is gevraagd om tijdens de jaarlijkse teamdag tweemaal een workshop te organiseren om het onderwerp KOPP/KOV kinderen binnen de organisatie onder de aandacht te brengen en de toolbox te presenteren. Na het afsluiten van het onderzoek wordt het product overgedragen aan de werkgroep Zorgkwaliteit binnen de organisatie. Deze werkgroep ziet erop toe op dat de toolbox wordt weggezet onder de bestaande methodieken en werkwijzen.
Tijdens het onderzoek en bij het ontwikkelen van het product zijn een aantal randvoorwaarden en aanbevelingen naar voren gekomen. Deze zijn opgenomen in het verslag onder hoofdstuk 4.
Voor het uitgebreide onderzoek wordt u uitgenodigd om het volledige verslag hieronder te lezen. U wordt in dit verslag meegenomen in het proces van signalen opvangen tot en met de totstandkoming van het uiteindelijke product. In hoofdstuk 1 leest u een beschrijving van het product. Vervolgens leest u in hoofdstuk 2 de aanleiding en doelstelling waarna in hoofdstuk 3 het proces van het onderzoek wordt omschreven. We sluiten in hoofdstuk 4 af met de aanbevelingen