Samenvatting

Met de nieuwe klimaatscenario's van het KNMI wordt een versnelde zeespiegelstijging voorspeld. Voor de gemeente Rotterdam betekent dit dat buitendijkse gebieden frequenter zullen overstromen en de risico's toenemen. Het Noordereiland in Rotterdam staat bekend als een kwetsbaar buitendijks gebied met regelmatig wateroverlast tijdens hoogwater. Hoewel waterschappen normaliter verantwoordelijk zijn voor het voorkomen van wateroverlast van binnenwateren, valt het Noordereiland als buitendijks gebied niet binnen hun verantwoordelijkheid. In buitendijkse gebieden zijn bewoners en gebruikers zelf verantwoordelijk voor de gevolgen van overstromingen en het nemen van maatregelen. Wel heeft de gemeente een zorgplicht zoals het waarschuwen van bewoners en is de gemeente daarnaast betrokken bij duurzame gebiedsontwikkeling en adaptatiestrategieën waaruit maatregelen moeten blijken. Daarom is het relevant om voor de gemeente Rotterdam een verkennend onderzoek uit te voeren en antwoord te geven op de hoofdvraag: ‘Wat zijn de overstromingsrisico’s bij hoogwaterscenario’s bij verschillende mate van zeespiegelstijging voor het Noordereiland?’
Dit verkennend onderzoek zal de basis vormen voor de gemeente Rotterdam om de discussie te starten over de in de toekomst te nemen maatregelen om het Noordereiland te beschermen.
Voor het onderzoek is gebruik gemaakt van verschillende programma’s en berekeningen. Voor het bepalen van de waterstanden is gebruikt gemaakt van Hydra-NL. Met de waterstanden is berekend wat voor inundatiedieptes ontstaan voor het Noordereiland en aan de hand hiervan zijn met SSM2017 de schade en slachtoffers berekend. Met deze waarden en de herhalingstijden zijn de schade- en slachtofferrisico’s berekend.
Vanuit de gemeente Rotterdam is gevraagd of er een knikpunt te bepalen is vanaf wanneer maatregelen genomen moeten worden voor het Noordereiland. De resultaten van de schade- en slachtofferrisico’s geven aan dat een zeespiegelstijging van 1 meter als knikpunt gezien kan worden. Voor bewoners zal dit knikpunt eerder op 0,5 meter zeespiegelstijging liggen, omdat bij 1 meter zeespiegelstijging meerdere keren per jaar water in de huizen zal staan.
Voor het Noordereiland zijn drie mogelijke maatregelen uitgewerkt op twee verschillende schaalniveaus en is gekeken naar een verschil in overstromingsrisico’s. Aan de gemeente Rotterdam is aan te raden om al eerder dan 0,5 of 1 meter zeespiegelstijging maatregelen te onderzoeken, omdat zelfs in de huidige situatie al schadekosten op treden die mogelijk gemakkelijk te verminderen zijn. Aan de gemeente is aan te raden om juist voor de laagstgelegen woningen maatregelen te onderzoeken om tot een acceptabel risico te komen voor de bewoners. Vloedschotten zouden hierbij een kostenefficiënte maatregel kunnen zijn. Daarnaast is het aan te raden om ook regionale langetermijnoplossingen te overwegen voor het gehele buitendijkse gebied. Hiervoor zal eerst meer kennis opgedaan moeten worden van de overstromingsrisico’s van de andere buitendijkse gebieden.