Samenvatting

Mensen bouwen om hun leven comfortabeler te maken. Deze bouwwerken zijn veelal gemaakt van harde materialen zoals cement of asfalt. Dit zijn materialen die warmte goed vasthouden. Door de hoeveelheid verharde oppervlakte houden steden veel warmte vast. Luchtstromen worden daarnaast door de hoge bebouwing tegengehouden waardoor de warmte blijft hangen. Samen zorgt dit voor hogere temperaturen in de stedelijke gebieden.

Diergaarde Blijdorp ervaart de consequenties van deze hoge temperaturen. Elke graad boven de 24 °C zorgt voor een afname in het aantal bezoekers. Het is daarom voor Diergaarde Blijdorp erg belangrijk dat de mate en locaties van dit probleem worden vastgesteld in het park. Als zij beschikken over deze informatie, dan kunnen er maatregelen worden genomen om het probleem te verhelpen. Daarom is de volgende vraag geformuleerd: “Hoe groot is het hitte-eilandeffect in het nieuwe gedeelte van Diergaarde Blijdorp en welke maatregelen kunnen worden genomen om dit effect te verminderen?”

Om een antwoord te vinden op deze vraag, is een onderzoek gestart om het hitte-eilandeffect te meten in de zomermaanden. Deze metingen vinden plaats in het nieuwe gedeelte van het park. Hier zijn op zeven locaties sensoren opgehangen die elke 10 minuten metingen doen van de temperatuur, gevoelstemperatuur, dauwpunten en windsnelheid. Op basis van deze metingen kan een beeld worden gevormd van het hitte-eilandeffect in de diergaarde.

Het merendeel van de meetlocaties zijn in vergelijking tot het buitengebied Cabauw tussen de 1 en 2 graden warmer. Dit duidt op de aanwezigheid van een hitte-eilandeffect in het park. De afwijkende locaties hebben een temperatuurverschil tot Cabauw op de warmste dagen bereikt van 3 en 9 graden. Dit zijn de locaties bij het uitkijkpunt van de bizons en de speeltuin bij de ingang van Amazonica. Deze locaties hebben prioriteit voor het nemen van maatregelen. Om het hitte-eilandeffect te verlagen zijn mogelijke maatregelen op te delen in: Vegetatie, hoge albedo, oppervlaktewater, menselijke uitstoot en overdekking.

Het onderzoek heeft de gewenste informatie opgeleverd over de loop van de metingen. Doordat de sensoren, om technische redenen, niet optimaal geplaatst konden worden, hebben variabelen zoals bezoekers en zonlicht een groter effect gehad op de onderzoeksresultaten dan gewenst. Dit heeft geleid tot het verlies van een sensor en onverwachte pieken in de visualisaties.

Op termijn kan dit onderzoek worden uitgebreid met een aanvullend onderzoek naar bewegingspatronen van bezoekers en het testen van maatregelen. Het nemen van maatregelen zal daarbij prioriteit moeten krijgen. De maatregel waar het meest aandacht aan zal moeten worden besteed is de aanleg van grote vegetatie. Hiermee wordt overdekking gecreëerd waardoor het zonlicht niet in direct contact komt met het oppervlakte en de bezoekers. Daarnaast gebruikt vegetatie de energie in de omgeving voor transpiratie (Verdamping vanuit planten) Dit samen zorgt voor routes en verblijfplaatsen met een lagere temperatuur.