Samenvatting

In maart van 2022 zijn grote delen van Suriname overstroomd wegens hevige regenval in de eerste maanden van dat jaar. Naar schatting zijn 12,000 bewoners uit 35 dorpen, verspreid door hele land, maandenlang het slachtoffer geweest van deze extreme wateroverlast. Uit verschillende interviews met bewoners uit het gebied is gebleken dat zij vinden dat de communicatie en voorbereidingen in aanloop naar de overstromingen zeer slecht zijn verlopen. Om deze reden zal in dit onderzoek de focus worden gelegd op de communicatieve aspecten en behoeften van bewoners in het onderzoeksgebied ten tijde van de voorbereiding op hoog water in de Surinamerivier. Het onderzoeksgebied is afgebakend tot de dorpen en vakantieresorts langs de Surinamerivier vanaf de Afobakadam tot de aan de noordelijke grens van het district Brokopondo en het district Para. De hoofdvraag van het onderzoek luidt als volgt: Welke communicatieve en voorlichtende aspecten hebben de bewoners in het Brokopondodistrict langs de Surinamerivier behoefte aan bij voorbereiding op overstromingen en waar liggen de kansen voor verbetering in de communicatie tijdens de voorbereiding?

In dit onderzoek wordt gebruik gemaakt van literatuuronderzoek, deskresearch en interviews welke worden geanalyseerd om de hoofdvraag te beantwoorden. De betreffende interviews worden uitgevoerd met het Nationaal Coördinatie Centrum Rampenbeheersing (NCCR), Staatsolie Maatschappij Suriname N.V. (SPCS), de District Coördinator (DC) van Brokopondo, Het ministerie van Regionale Ontwikkeling & Sport (ROS) en de bewoners in het onderzoeksgebied. Tevens wordt onderzoek uitgevoerd naar communicatie in vergelijkbare situaties in het buitenland om na te gaan waar Suriname aspecten kan overnemen ter verbetering van de eigen protocollen/rampenplannen.

Voortkomend uit de deskresearch en interviews is duidelijk geworden dat niet alle communicatielijnen duidelijk op papier zijn uitgewerkt. Vanuit SPCS is het duidelijk wie zij moeten
waarschuwen wanneer zij gaan spuien, echter niet uitgewerkt hoeveel dagen/uren voor het spuien dit moet plaatsvinden. In het districtsrampenplan zijn de communicatielijnen nog niet duidelijk uitgewerkt. Om deze reden is het lastig te bepalen hoe de communicatie had moeten verlopen en hoe het daadwerkelijk is verlopen in 2022. Er kan daarom niet met 100% duidelijkheid worden vastgesteld wat de tekortkomingen in de communicatie waren. In het onderzoeksgebied zijn 21 personen ondervraagd die 159 personen representeren. 90% van de ondervraagden zegt niet geïnformeerd te zijn over een mogelijk aanstaande overstroming. Vanuit de bewoners is het duidelijk dat zij elke vorm van communicatie en/of waarschuwing welkom heten. Toch zien zij het liefst een centraal waarschuwingssysteem met geluid – een luchtalarm – geïmplementeerd worden in het onderzoeksgebied. Ook geeft 58% van de ondervraagden aan bereid te zijn te verhuizen naar hoger gelegen gebieden indien de overheid hen een nieuwe woning aanbiedt die voorzien zijn van onder andere alle nutsvoorzieningen. De andere onderzochten landen die veel worden getroffen door overstromingen vanuit rivieren hebben ieder een eigen vorm van flood early warning system. Echter zijn de waarschuwingsmethoden in al deze systemen wel (semi) geautomatiseerd. Dit is iets wat in Suriname nog niet wordt toegepast.

Uit het onderzoek blijkt dat de communicatielijnen niet duidelijk zijn vastgelegd in het Districts Rampen Plan, wat leidt tot onduidelijkheid en inefficiëntie. De behoeften van de slachtoffers omvatten het verkrijgen van informatie en waarschuwingen, waarbij een centraal waarschuwingssysteem met geluid gewenst is. Andere verbeteringen kunnen onder andere worden bereikt door nieuwe woningen op hoger gelegen gebieden aan te bieden en een betere noodopvang te bieden. Tevens kan Suriname leren van de directere (semi) geautomatiseerde vormen van communicatie zoals dit in vele andere landen wordt gedaan. Indien gewenst kan er meer onderzoek worden uitgevoerd naar het verhuizen van mensen in de uiterwaarden van de rivier naar hoger gelegen gebieden. Ook is meer onderzoek nodig naar de haalbaarheid van het introduceren van een centraal waarschuwingssysteem met geluid in het onderzoeksgebied.