Samenvatting

Door de invoering van de Participatiewet in 2015 is door de gemeente Leiden de wens ontstaan om een kwaliteitsslag door te voeren binnen het team Werk en Inkomen. Het team Werk en Inkomen wil graag dat er met een brede blik naar bijstandsgerechtigden (klanten) gekeken wordt. Eén manier waarop zij dit kunnen doen, is door de ‘omgekeerde toets’ toe te passen. De omgekeerde toets is een denk- en werkwijze bestaande uit vier stappen. De omgekeerde toets kan gezien worden als een methode om gebruik te maken van de discretionaire ruimte binnen het werkveld.

In de eerste stap wordt, in overleg met de klant, gekeken naar het doel van de klant (het effect). Bij de tweede stap wordt er gekeken of dit doel in lijn ligt met de bedoeling van de wet (de grondwaarde). De derde stap staat in het teken van een ethische toets. Bij deze stap wordt er gekeken of het voorgenomen besluit, dat bij stap één en twee gevormd wordt, ethisch verantwoord is. De laatste en vierde stap toetsen het voorgenomen besluit aan de geldende wetgeving.

In dit onderzoek is gekeken naar wat de gemeente Leiden haar klantmanagers nog moet bieden om ervoor te zorgen dat zij zowel klantgericht als uniform aan de slag kunnen met de omgekeerde toets. Hiervoor zijn verschillende interviews afgenomen met medewerkers van de gemeente Leiden, de bedenkster van de omgekeerde toets en een ervaringsdeskundige.