Samenvatting

Het verwerken van persoonsgegevens valt onder de AVG. Gezondheidsgegevens zijn bijzondere persoonsgegevens. In de gezondheidszorg geldt daarbij ook het beroepsgeheim. Vanuit dit beroepsgeheim mag je niet zomaar zonder geldige reden persoonsgegevens delen. Op deze manier zorgt het beroepsgeheim ervoor dat iedereen een vrije toegang heeft tot zorg en beschermt het de patiënt en de samenleving.

In de media wordt veel geschreven over het spanningsveld tussen het beroepsgeheim in de geestelijke gezondheidszorg en de veiligheid van de maatschappij. Deze spanning heerst op het gebied tussen het nut en de noodzaak van het beroepsgeheim en de rol die de GGZ zou moeten spelen in het waarschuwen en beveiligen van de maatschappij. In dit onderzoek is het voorbeeld van de zaak Thijs H gebruikt.

Het schenden van het beroepsgeheim is een complexe afweging voor professionals. In de samenwerking met ketenpartners moet worden afgewogen welke gegevens noodzakelijk zijn om te delen.

Dit onderzoek is uitgevoerd bij de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam (SPA), onderdeel van Arkin. In de meldkamer van de SPA is regelmatig telefonisch contact met ketenpartners die verzoeken om het delen van bijzondere persoonsgegevens. Medewerkers van de SPA hebben aangegeven de afweging met betrekking tot het delen van bijzondere persoonsgegevens complex te vinden.

Het doel van dit onderzoek is om aanbevelingen te doen aan het management en medewerkers van de SPA over omgang met (bijzondere) persoonsgegevens in de samenwerking tussen de SPA en ketenpartners. Daarbij wordt geprobeerd meer duidelijkheid te creëren voor de medewerkers van de SPA over het delen van gegevens met ketenpartners. Deze bijdrage is geleverd door onderzoek uit te voeren met een analyse tussen de gewenste en feitelijke situatie. Voor het onderzoek is de volgende vraag geformuleerd: ‘op welke manier gaan de medewerkers van de SPA in de praktijk om met het delen van bijzondere persoonsgegevens tussen de SPA en de ketenpartners’.

Voor het beschrijven van de gewenste situatie heeft er literatuuronderzoek plaatsgevonden. Uit dit literatuuronderzoek zijn verschillende dimensies en topics gekomen. Deze dimensies en topics zijn vervolgens gebruikt voor het empirisch onderzoek. Bij het empirisch onderzoek is gebruik gemaakt van verschillende onderzoeksmethoden; semigestructureerde interviews, vignettenonderzoek en observaties. De interviews zijn zowel bij medewerkers van de SPA als bij de ketenpartners; ambulance, politie en GGD afgenomen.

Het empirisch onderzoek heeft geleid tot de volgende resultaten:
- Medewerkers van de SPA zijn niet op de hoogte van het organisatiebeleid en hebben niet voldoende kennis over de voorwaarden om het beroepsgeheim te mogen schenden.
- Het belang van delen van gegevens wordt door de medewerkers vooral gezien in het leveren van goede zorg, een compleet beeld hebben van de situatie, veiligheid en bejegeningsadvies.
- Het delen van bijzondere persoonsgegevens wordt gezien als een grijs gebied en een dilemma. Ook tijdsdruk en onduidelijkheid wat de ketenpartner met de ontvangen gegevens doet wordt benoemd als een dilemma.
- De zorgvuldigheid bij het delen van gegevens is niet optimaal. Meestal wordt het delen van gegevens niet vastgelegd en wordt er niet gecheckt wie de gegevens opvraagt.
- Medewerkers maken zelf een inschatting wat noodzakelijke gegevens zijn om te delen.