Samenvatting

HZ | Kenniscentrum Zeeuwse Samenleving (HZ KCZS) heeft op verzoek van de Provincie Zeeland in de afgelopen periode meerdere sociaaleconomische impactanalyses (SEIA’s) uitgevoerd voor de ‘koplopermaatregelen’ uit het concept Zeeuws Gebiedsprogramma 1.0 (hierna: gebiedsprogramma). De koplopermaatregelen zijn maatregelen die in Zeeland in de periode 2024-2026 kunnen starten. De maatregelen dragen bij aan de doelen natuur, stikstof, water en klimaat in Zeeland, maar kunnen ook een bredere impact hebben op bijvoorbeeld de economische en sociale aspecten van de samenleving.
De SEIA’s zijn een onderbouwde voorspelling van mogelijke effecten van de maatregelen uit het gebiedsprogramma op de brede welvaart in de regio. Samen met inhoudelijke experts is beredeneerd wat de verwachte korte-, middellange- en lange-termijneffecten zijn van de maatregelen op brede welvaart thema’s als gezondheid, onderwijs, milieu en leefomgeving, sociale cohesie, subjectief welzijn en werkgelegenheid.

In deze rapportage worden de uitkomsten beschreven van de uitgevoerde SEIA’s. We beantwoorden de volgende vragen:
1. Wat zijn de mogelijke effecten van de maatregelen uit het gebiedsprogramma op de brede welvaart in de regio?
2. Welke veranderingen op korte, middellange en lange termijn leiden tot deze effecten?
3. Hoe zetten de maatregelen deze veranderingen in gang?

Het uitvoeren van een SEIA kan om verschillende redenen relevant zijn. In de eerste plaats kan de SEIA helpen om de maatregelen uit het gebiedsprogramma evenwichtiger te maken door ze aan te scherpen en/of uit te breiden. In de tweede plaats kan de uitkomst van een SEIA worden gebruikt om de verwachte effecten te monitoren. Zo vormt de SEIA een theorie over de mogelijke effecten van de maatregelen; het zijn dus veronderstellingen en geen wetmatigheden. In de derde plaats kan het monitoren van de veronderstelde effecten zorgen voor aanpassing van onjuiste verwachtingen en bijstelling van het beleid na implementatie. In deze rapportage beschrijven wij eerst de aanpak van de SEIA’s en de betekenis van de analyses voor het Zeeuws Gebiedsprogramma.

Vervolgens geven we een samenvatting van de uitkomsten van alle SEIA’s die zijn uitgewerkt. Met deze samenvatting bieden we een antwoord op de vragen die centraal staan in deze rapportage. Daarna reflecteren we op het proces tot nu toe en geven we suggesties voor vervolgstappen. Tot slot worden de uitkomsten van zes afzonderlijke SEIA’s beschreven, aan de hand van een ingevuld SEIA-schema met bijbehorende toelichting.